4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun gereğince; Türkiye’nin taraf olduğu ikili ya da çok taraflı sözleşmelerde aksi öngörülmedikçe, yabancıların Türkiye’de bir işveren yanında veya kendi nam ve hesabına çalışmaya başlamadan önce izin almaları gerekmektedir. Yabancıların ülkemizde çalışabilmeleri için almaları gereken çalışma izni belgeleri ile ilgili en son 2014/05 sayılı genelge ile aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır.
1. Yabancılar için 11.04.2014 tarihinde yürürlüğe girecek olan 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunun 27. maddesi ile geçerli çalışma izni ve 4817 sayılı Kanunun 10. maddesine istinaden verilen çalışma izni muafiyet belgesi ikamet izni sayılacak olduğundan 11.04.2014 tarihten itibaren ülkemize çalışmak için gelen yabancılardan çalışma izni alanlardan ayrıca ikamet tezkeresi istenmeyecektir.
2. Genelgedeki yabancıların işe başlama tarihlerinin tespiti ile ilgili olan düzenleme ile; 11.04.2014 tarihinden itibaren 4817 sayılı Kanuna göre çalışma izni aynı zamanda ikamet izni olarak da değerlendirileceğinden
İşverenlerin
- Çalışma izin belgesindeki izin başlangıç tarihinden itibaren 30 gün içinde,
- Çalışma izin belgesinin işverene gönderildiği tarih/tebliğ tarihi ile çalışma izin tarihinin farklı olması halinde çalışma izin belgesinin işverene gönderildiği tarihten/tebliğ tarihinden itibaren 30 günlük süre içinde,
Sigortalı işe giriş bildirgesi düzenleyerek kuruma vermeleri halinde bildirge yasal sürede verilmiş sayılacaktır.
İşyeri bildirgesi ile aylık prim ve hizmet belgesi hakkında da aynı şekilde işlem yapılacaktır.
İşverenlerin işe giriş bildirgesini 45 günlük süre içerisinde vermemeleri halinde işe giriş tarihinin çalışma izin tarihi ile aynı tarih olması şartı aranacaktır.
Yabancı uyruklu kişilerden çalışma izin belgelerini alanların belgeyi teslim aldıkları tarihten itibaren en geç 30 gün içinde çalışma meşruhatlı ikamet** tezkeresi almak için İl Emniyet Müdürlüklerine başvuruda bulunmaları zorunlu olduğundan ve İl Emniyet Müdürlüklerince de ikamet izni 15 günlük süre içinde verilmektedir.
3. 21.08.2013 tarihli ve 28742 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan SSİY ’nin 10/1-d bendinde yapılan değişiklikle.12.05.2011 tarihli ve 27579 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan SSİY ile 10/1-d bendine getirilen değişiklikte “en fazla 3 ay süreyle” ibaresi kaldırılmıştır.
Bu değişiklik nedeniyle, ülkemize gönderildiği ülkede kurulu bir işyeri nam ve hesabına geçici görevli olarak gelen yabancıların geldiği ülkede sigortalı olduğunu belgeleyenler,
- 21.08.2013 tarihinden itibaren sigortalı sayılmayacağından işverenlerden bu tarihten sonra aylık prim ve hizmet belgesi alınmayacaktır.
- 21.08.2013 tarihinden sonra sigortalı sayılmadıkları için çalıştırılmayacak yabancı uyruklular için işverence düzenlenecek işten ayrılış bildirgeleri nedeniyle idari para cezası uygulanmayacaktır. Bu kişiler için işten ayrılış bildirgelerinin e-sigorta yoluyla verilmesi istenmeyecek, kâğıt ortamında verilmesi yeterli sayılacaktır.
21.08.2013 tarihinden sonra sigortalı sayılmaması gerektiği halde sigortalı bildirilen kişiler ile ilgili Aylık Prim ve Hizmet Belgesi verilmiş ise 21.08.2013 tarihinden sonra yapılan bildirimler için iptal Aylık Prim ve Hizmet Belgesi verilecek ve ödenmiş primler için mahsup ya da iade talebinde bulunulabilecektir.
Ayrıca; 4817 sayılı Kanunun 4. maddesi gereğince ülkemizde çalışmaya başlayacak yabancıların çalışmaya başlamadan önce çalışma izni almaları gerekmektedir. 5510 sayılı Kanuna göre sigortalılığı iptal edileceklerden çalışma izni bulunmayanların durumu ÇSGB Çalışma Genel Müdürlüğüne bildirilecektir.
** Çalışma meşruhatlı ikamet tezkeresi;
(5683 sayılı Kanunun 3 ncü maddesi gereğince) Türkiye’ye çalışmak üzere gelen yabancıların, geldikleri tarihten itibaren bir ay zarfında ve her halde çalışmaya başlamadan önce çalışacakları yerin bulunduğu ilin emniyet makamlarından almak zorunda oldukları ikamet tezkeresidir.