iskanunu.com 
İlgili Makaleler
Tahmini okuma süresi: 7 dk.
İşe iade davası seri muhakeme usulüne göre iki ay içinde sonuçlandırılır. Mahkemece verilen kararın temyizi halinde, Yargıtay bir ay içinde kesin olarak karar verir. Yasamızda belirtilen bu süreler uzayabilmektedir.
4857 Sayılı İş Kanunu’nun 21. Maddesine göre, işe iade davasını kazanan işçi kesinleşen mahkeme kararının kendisine tebliğinden itibaren 10 işgünü içinde işe başlamak için işverene başvuruda bulunur. İşçi bu süre içerisinde başvuruda bulunmazsa işverenin feshi geçerli bir feshe dönüşür ve işe başlatılmaması durumunda kendisine ödenecek olan tazminatlara da hak kazanamaz.
İşveren işe başvuruda bulunan işçiyi 1 ay içinde işe başlatmak zorundadır. Başlatmadığı durumda ödemesi gereken tazminatları işçiye ödeyerek iş sözleşmesini fesheder.
İşverenin İşe Başlatma Daveti
İşveren işçiyi işe alma kararında samimi olmalıdır. Tazminatları ödemekten kaçınmak amaçlı işe başlatma, işçiye yapamayacağı iş önerme, işçiye kabul etmesinin beklenemeyeceği yerlerde görev verme gibi durumlar gerçek anlamda davet olarak değerlendirilmemektedir.İşçiyi işe başlatmaya karar veren işveren, sözleşme hiç feshedilmemiş gibi eski işine işçiyi geri almalıdır. Ücreti belirlenirken geçen süre içerisinde emsalişçilere yapılmış ücret artışları da hesaba katılmalı, eski sözleşmesinden doğan sosyal hakları da aynı şartlarda işçiye sağlanmalıdır. İşveren işçinin eski çalışma şartlarında esaslı bir değişiklik yaparak farklı bir görev vermesi ya da başka bir işyerinde işe başlatmayı teklif etmesinin hukuken bir geçerliliği yoktur. Bu durumda işçinin itirazı ile işveren işçiyi hiç işe başlatmamış kabul edilir ve kanunen işe başlatmama durumunda ödenmesi gereken tazminatlar söz konusu olur.
Boşta Geçen Süre Ücreti
İşveren işe iade davasını kazanan işçiye 4 aya kadar boşta geçen süreler için ücret ve diğer haklarını ödemekle yükümlüdür. İşverenin işçiyi işe başlatma kararı, boşta geçen sürenin ödenmemesi sonucunu doğurmaz. İşe başlatılsın ya da başlatılmasın bu süreler işçiye ödenir. Burada belirtmemiz gereken hususlardan birisi, davanın seri muhakeme süreci ve Yargıtay süreçlerini göz önünde bulundurursak, Yasamızda 3 aylık bir süre belirtilmişse de sürecin uzayabilmesi nedeni ile boşta geçen sürenin en fazla 4 aylık ücreti tutarında tazminata hükmedilmesidir.
Bir diğer husus ise, boşta geçen süre tazminatına hükmedilen en fazla 4 aylık ücretin işçiye ödenmesi durumunda bu ücretler adına Sosyal Güvenlik Kurumuna işçi adına bildirimde bulunarak primleri yatırılmalıdır.
İşe Başlatmama Tazminatı/İş Güvencesi Tazminatı
“İşe başlatmama tazminatı” adından da anlaşılacağı üzere yalnızca işçinin işe tekrar alınmayacağı durumda işverenin ceza olarak ödediği bir tazminattır. İşe başlatılan personele ödenen bir tazminat değildir.İş güvencesi tazminatı, İş Kanunun 21. Maddesi hükmüne göre göre hakkında işe iade kararı verilen işçinin başvurusu üzerine bir aylık süre içinde onu işe başlatmayan işyerinin işçiye ödemek zorunda olduğu en az dört, en çok sekiz aylık tutarındaki tazminata denir. Ancak işverenin işe iadesi için işçinin kendisine yazılı müracaatta bulunduğu tarihten itibaren 1 aylık süreyi geçirdikten sonra işçiyi işe alması durumunda bu tazminat işçiye ödenmelidir.
Kıdem ve İhbar Tazminatları
İşçinin sözleşmesini feshederken işverenin ödemiş olduğu tazminatlar; feshin geçersiz olduğunun karara bağlanması ve işverenin işçiyi işe başlatmasıyla anlamını yitirir. İş sözleşmesinin kesintisiz devam edeceği ve bir fesih söz konusu olmayacağı için, işveren ödediği tazminatları işçiden geri isteyebilir. Hatta bu tutarlar işçiye ödenecek boşta geçen süre ücretinden mahsup edilebilir. Ödenen kıdem ve ihbar tazminatları tutarlarının boşta geçen süre ücretini aşması durumunda ise işveren icra yoluyla işçiden kalan tutarları tahsil edebilir. Ancak tazminatların işçi tarafından iade edilmemesi iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı ya da geçerli nedenle feshine olanak vermez.
İşçinin Kıdem Süresi Hesabı
İşe iade süreci sonrası tekrar işe alınan işçinin kıdem süreleri hesaplanırken ücreti, hesaplanmış boşta geçen 4 aylık süresi ve geçmiş çalışması birlikte değerlendirilir. Bu süre dışında kalan mahkeme süresince devam eden süre ise kıdem sürelerinde hesaba katılmaz.
İşverenin İş Sözleşmesini Tekrar Feshetmesi
İşe iade alınan işçinin sözleşmesini kısa bir süre sonra yeniden fesheden işveren için işçi şartlara haiz olması durumunda, yeniden bir işe iade davası açabilir. İşverenin aynı veya farklı sebeple tekrar tekrar işten çıkarması durumunda işçi yeniden feshin geçersizliğini iddia ederek işe iade davası açabilir.
