iskanunu.com 
İlgili Makaleler
Zorunlu Bireysel Emeklilik kamuoyuna yansıyan bilgiler doğrultusunda bir süredir tartışılıyordu. Tasarı 01.08.2016 tarihinde TBMM’ne sunuldu. Mecliste görüşülme aşamasında bazı değişiklikler olabilecek olsa da, “ Bireysel Emeklilik Tasarruf Ve Yatırım Sistemi Kanun Tasarısı ” büyük ölçüde netleşmiştir. Bireysel Emeklilikte Son Gelişmeler hakkında merak ettiklerinizi aşağıdaki yazımızda bulabilirsiniz.
Zorunlu BES uygulaması ile yurt içi tasarruf oranlarının arttırılması ve çalışanlara çalıştıkları dönemdeki refah düzeyinin emeklilik döneminde de sağlanması amaçlanmaktadır.
TASARI YASALAŞIRSA HANGI ÇALIŞANLAR BES SISTEMINE DÂHIL OLACAK?
- Kanun yürürlüğe girdiğinde Türk vatandaşı olup 45 yaşını doldurmamış, yeni işe giren veya mevcut çalışan personeller zorunlu bireysel emeklilik planına dâhil olabilecek,
- Yabancı uyruklu çalışanlar zorunlu BES kapsamına dâhil olmayacaklar,
- Çalışanlar otomatik BES’e işverenin düzenleyeceği “emeklilik sözleşmesi ile ” Hazine Müsteşarlığınca uygun görülen bir Emeklilik Şirketi’nin sunacağı emeklilik planına dâhil olabilecek
ÇALIŞANLARDAN YAPILACAK KATKI PAYI KESINTISI NE KADAR OLACAK?
Çalışanın bireysel emeklilik katkı payı, SGK prime esas kazancın % 3’üne karşılık gelen tutar olacak. Bu zorunlu oranı iki katına kadar arttırmaya, yüzde 1’e kadar azaltmaya veya maktu limit getirmeye Bakanlar Kurulu yetkili olacak.
Örnek-1: Çalışanın SGK primleri asgari ücret üzerinden bildiriliyorsa, zorunlu BES’e ödeyeceği aylık katkı payı tutarı 1.647TL x %3 = 49,41 TL olacaktır.
Örnek-2: SGK bildiriminin SGK tavan tutarı üzerinden yapılması durumunda ise çalışanın zorunlu BES’e ödeyeceği katkı payı tutarı 10.705,50 TL x %3 =321,17 TL olacaktır.
Çalışan otomatik katılıma ilişkin emeklilik sözleşmesinde belirlenen tutardan daha yüksek bir tutarda kesinti yapılmasını işverenden talep edebilecektir.
MEVCUT BES FONUNUZ VAR ISE;
İki sistem birbirinden tamamen ayrı olduğu için mevzuatta Bireysel Emeklilik Sistemine dâhil olan kişiler de zorunlu BES’e ikinci kez dâhil olabilecek
Çalışanlar, daha önce dâhil oldukları gönüllü bireysel emeklilik planına, yeni zorunlu bireysel emeklilik planı da eklendiğinde, hangi plana katkı payı ödemeye devam edeceği konusunda ikileme düşülebilir. Bireysel Emeklilik Sistemi bir tasarruf aracı olduğu için çalışanların hem gönüllü BES’i ve hem de otomatik BES’i devam ettirmeleri de mümkün olacaktır. Fakat iki emeklilik planına da aynı anda birikim çalışanı maddi olarak zorlayacaksa, otomatik BES daha avantajlı gözüküyor.
İKI SISTEM ARASINDAKI FARKLAR;
Otomatik BES sisteminde gönüllüde olduğu gibi birikiminizden tam anlamıyla yararlanabilmeniz için 10 yıl sistemde kalmayı ve 56 yaşına ulaşmayı şart koşuyor.
Mevcut BES’te bulunan yüzde 25 devlet katkısı otomatik BES ’te de var. Ama otomatik BES sistemine geçenler için, emeklilik hakkının kullanılması durumunda hesabında bulunan birikimi en az 10 yıllık olması şartı ile yıllık gelir sigortası sözleşmesi kapsamında almayı tercih eden çalışana, birikiminin yüzde 5’i karşılığı ek devlet katkısı ödemesi yapılacak.
Ek olarak otomatik sisteme geçenler devletten bir kerelik olmak üzere Bonus olarak 1.000 TL’lik ilave katkı sağlayacak. Bu para 3 yılın sonunda kişinin otomatik BES hesabında görülecek.
Mevcut sistemde bulunan fon yönetim ücreti ve giriş ücreti otomatik BES’te olmayacak. Sadece yıllık aidat alınacak. Bu da kişilere önemli bir maliyet avantajı sağlayacak.
CAYMA DURUMUNDA SISTEMDEN ÇIKILABILECEK MI?
İşverenler yeni işe girenleri ve mevcut çalışanları otomatik olarak BES’e dâhil etmek zorundadır.
Çalışanlar otomatik olarak dâhil edildikleri sistemden diledikleri takdirde 2 ay içinde çıkabilecek.
Buradan da anlaşılacağı üzere çalışan isterse işverenin kendilerini sisteme dâhil ettiği günün ertesi günü dahi sistemden ayrılabilecek. Bu süre içinde sözleşmeden cayan çalışanlardan alınan katkı payları 10 işgünü içinde kendilerine iade edilecek.
ÇALIŞAN IŞYERINI DEĞIŞTIRMESI DURUMUNDA;
Yeni işyerinde bu madde kapsamında emeklilik planı varsa, çalışanın birikimi ve sistemde kazandığı emekliliğe esas süresi yeni işyerine aktarılacaktır.
Yeni işyerinde emeklilik planı bulunmaması halinde çalışan, talep ederse önceki işyerinde düzenlenmiş sözleşme kapsamında katkı payı ödemeye devam edebilecek, etmezse emeklilik sözleşmesi sonlandırılacaktır.
İŞVERENE YÜKÜMLÜLÜKLERI
- Zorunlu emeklilik sisteminin işveren katkısı olmadığı için işverene yeni bir maliyet getirmeyecek
- Çalışan katkı payının takip ve tahsil sorumluluğu işverene ait olacak
- Çalışandan Fon işletim gideri kesintisi dışında başka bir kesinti yapılamayacak
- İşverenin yürürlüğe konulan düzenlemelere uymaması halinde, her bir ihlal için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca 100 TL idari para cezası uygulanacaktır.
