Aynı İşverenin Farklı Şirketlerinde Çalışan İşçinin Kıdem Tazminatı

Son dönemde, kıdem tazminatının fona devredilmesi ile ilgili birtakım açıklamalar gelmişti. Haliyle bu durum, milyonlarca çalışanın gündem konularının tepesine yerleşmişti. Dumanı tüten açıklamalar ile ilgili olumlu olumsuz birçok yorum yapıladursun, kıdem tazminatı ile ilgili gölgede kalmış bir konuya değineceğiz.

Tam zamanlı ya da kısmi zamanlı çalışmalarda, aynı işverenin farklı iş yerlerinde çalışılan süreler için kıdem süresi ne olmalı? Peki böyle bir durumda, çalışanın kıdem tazminatı tavanı ne olmalı?

Bilindiği gibi; tazminatlı çıkışlar için bir işverene bağlı olarak işe giriş tarihi itibarıyla 1 yıl ve daha fazla çalışması olanlara; her yıl için 30 (ferdi iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir) günlük ücret tutarında oluyor.

Tam süreli çalışanların tazminatının hesaplanmasında; 30 günlük brüt ücret esas alınıyor.

Kısmi süreli çalışanlarda ise, kıdem tazminatına esas ücret Yargıtay 9. HD, 13 Aralık 2004, 9961/27728 (1) sayılı Yargıtay kararında da belirtildiği gibi; kıdem tazminatı hesabında kısmi süreli çalışma karşılığı olarak ödenen aylık ücret dikkate alınıyor.

Örnek:

10 gün için 10.000 TL ücret ödeniyorsa; herhangi bir çalışma süresi oranı kurmadan kıdem tazminatı tavan (her yıl belirli dönemlerde devlet tarafından açıklanıyor) rakamını geçmemek koşulu ile ödenen aylık ücret üzerinden hesaplama yapılması gerekiyor.

Aynı İşverenin Farklı İş Yerlerinde Çalışan İşçinin Kıdem Tazminatı ve Tavanı

Mevcut kanunlarda, aynı anda birden fazla iş yerinde sigortalı olmayı engelleyecek herhangi bir düzenleme bulunmuyor. Bu nedenle birden fazla iş yerinde çalışmanın bir sakıncası yok.

Aynı işverenin, vergi numarası tek ve şubeleri olan şirketinde, şubesi değiştirilen çalışanlar için kıdem tazminatı ödenmesine gerek yok. Burada SGK tarafında nakil işlemi yapılarak, geçişler sağlanıyor. Bu çalışanlar tam süreli olarak bir iş yerinde çalışabileceği gibi, kısmi süreli olarak da, örneğin; 15 gün bir şubede 15 gün başka bir şubede çalışıyor olabilirler. Böyle bir durumda; işten çıkışlarda kıdem tazminatı ödenmesi gerektiğinde, aynı işverene bağlı tek bir iş sözleşmesine bağlı olarak geçen süreler olduğundan ve “aynı kıdem süresi için birden fazla kıdem tazminatı ödenmez” hükmünden hareketle kıdem tazminatı tavanı da dikkate alınarak, aynı işverene bağlı toplam süreler olarak değerlendirilerek kıdem tazminatı hesaplanmalı.

Aynı İşverenin Farklı Şirketlerinde Çalışan İşçinin Kıdem Tazminatı ve Tavanı

Şimdi de aynı işverenin farklı iş yerlerinde yani holdinglerde, gurup şirketlerinde farklı vergi numaraları ile birbirinden bağımsız şirketlerdeki durumları inceleyelim.

Örnek:

Aynı işverene bağlı bir gurup şirketinin A firmasında 3 yıldır çalışan bir kişiyi aynı işverenin vergi numarası farklı ayrı bir tüzel kişiliği olan B firmasında çalıştırmak istediğinde tazminat hesaplaması yaparak çıkış yapılması doğru bir işlem olacaktır. Burada, hizmetlerin birleştirilebilmesi için iş yeri devri, hizmet akdi devri, satış ve birleşme gibi bir organik bağın ortaya çıkması gerekir.

Örnek:

Aynı işverene bağlı vergi numarası farklı ayrı bir tüzel kişiliği olan A şirketinde ayda 20 gün kısmi süreli sözleşme ile çalışıyor olsun. Aynı kişi yine aynı işverene bağlı vergi numarası ve ayrı bir tüzel kişiliği olan B şirketinde kısmi süreli sözleşme ile ayda 10 gün çalışıyor olsun. Böyle bir çalışma durumunda işten çıkarılan işçi için; aynı gurup ya da holdingin örnekteki A ve B şirketlerinin birbirlerinden bağımsız tüzel kişilik olmaları ve çalışanların ayrı ayrı kısmi süreli iş sözleşmeli çalışmaları nedeni ile her bir şirket tazminatlarını ayrı ayrı ve kıdem tazminatı tavanlarını da ayrı ayrı dikkate alarak hesaplama yapmalıdırlar. Yargıtay 9.HD. E. 2009/33210 K. 2010/1177 T. 25 Ocak 2010 (2), Yargıtay 9. HD. E. 2009/44744, K. 2009/33940. 08.12.2009 (3) tarihli kararı ve aynı Yargıtay kararı incelemesinde (4) de bu durum açık bir şekilde belirtiliyor.

Sonuç olarak;

Aynı işverene bağlı tek vergi numarası olan ve tek bir iş sözleşmesi ile çalışılan iş yerlerinde tazminat süreleri birleştirilerek ve tek kıdem tazminatı tavanı üzerinden hesaplama yapılması gerekiyor.

Aynı işverene bağlı grup şirketlerinde veya holdinglerde birden fazla iş yerinde çalışma  sonucunda yapılacak işten çıkışlarda; her birinin farklı birer tüzel kişilik olmaları, ayrı vergi numaralarının olması ve çalışanların ayrı ayrı iş sözleşmeleri ile çalışıyor olmaları durumunda her bir iş yeri için ayrı ayrı kıdem tazminatı tavanı dikkate alınarak kıdem tazminatı hesaplaması yapılmalı.