İş Kanunu’nun çalışanlara verdiği en önemli haklardan biri dinlenme hakkıdır. En az 1 yıl çalışan işçiler Kanunda verilen sürelere uygun şekilde dinlenme hakkına sahiptir, bu hak Kanun’da yıllık ücretli izin olarak ifade edilmiştir. Çalışma süresi içerisinde çalışmanın askıda kaldığı durumlarda yıllık izinlerin hak edilme süresi değişebilmektedir. Sözleşmeyi askıya alan en sık karşılaşılan durum olan Ücretsiz İzin Yıllık İzin Hak Edişini Etkiler mi? sorusunun cevabını bu yazımızda paylaşacağız.
“İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir.” 4857/53.md.
Yıllık İzin Kavramı
Yıllık izin dinlenmek üzere verilen bir izindir. Bu nedenle evlilik, yakının ölümü, doğum izni gibi verilen izinler Kanun’da yıllık izinden ayrı olarak verilmiştir. Yıllık izinde olan kişinin izinli olduğu süreler içerisinde aynı işverende veya başka bir işverenin işyerinde çalışması da yasaklanarak işçinin dinlenme hakkı güvence altına alınmıştır.
“Yıllık ücretli iznini kullanmakta olan işçinin izin süresi içinde ücret karşılığı bir işte çalıştığı anlaşılırsa, bu izin süresi içinde kendisine ödenen ücret işveren tarafından geri alınabilir.” 4857/58.md.
Ücretsiz İzin Yıllık İzin Hak Edişini Etkiler mi?
Ücretsiz izin, işçinin talebi ve işverenin onayıyla alınan bir izindir. Kanunda kuralları ve tanımı tam olarak yer almamakla birlikte, ücretsiz izin kullanılan günler için işveren işçiye ücret ödemez. Ücretsiz izin sürelerinde iş sözleşmesi işçi çalışmaya tekrar başlayana kadar askıya alınmış olur.
Ücretsiz izinli olunan zaman işçinin kıdem süresinden sayılmaz. Bu sürelerde çalışmadığı için yıllık izin hesabında da iznin hak edildiği gün ücretsiz izin süresi kadar ileriye gider.
Örneğin, işe başladığı tarih 9 Ekim 2017 olan bir işçi, işe başladıktan 3 ay sonra 20 gün ücretsiz izin kullanmıştır. Yıllık iznini hak edeceği tarih 9 Ekim 2018 yerine 20 gün sonra yani 29 Ekim 2018’de hak edecektir.
Ücretsiz Yol İzni Yıllık İzin Hak Edişini Etkiler mi?
Ücretsiz yol izni, ücretsiz iznini şehir dışında geçirecek olan işçiye, talep edildiğinde 4 güne kadar kullanılabilen yasal bir haktır. Yıllık izin sürelerinde işçiye ücreti çalışmış gibi ödenir ama ücretsiz yol izni süreleri için ücret ödemesi yapılmaz.
Ücretsiz bir izin olan yol izni süresi de kıdem süresine hak kazanırken hesaba katılmayacaktır.
Yarım Çalışma Ücretsiz İzni Yıllık İzin Hak Edişini Etkiler mi?
Yarım çalışma ücretsiz izni çok yakın zamanda hayatımıza girmiş, doğum yapan işçinin haftalık çalışma süresinin yarısını ücretsiz izin olarak kullanabildiği bir izindir. İşveren bu hakkını kullanan işçinin ücretini yarım ödeyecektir. İşçi ise yarım kalan ücretini İŞKUR’dan “Yarım Çalışma Ödeneği” olarak alacaktır.
“… doğum sonrası analık hâli izninin bitiminden itibaren çocuğunun bakımı ve yetiştirilmesi amacıyla ve çocuğun hayatta olması kaydıyla;
- kadın işçi ile
- 3 yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen kadın veya erkek işçilere
istekleri hâlinde
- doğumda 60 gün,
- doğumda 120 gün,
- sonraki doğumlarda ise 180 gün süreyle
haftalık çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin verilir.
Çoğul doğum hâlinde bu sürelere 30’ar gün eklenir. Çocuğun engelli doğması hâlinde bu süre 360 gün olarak uygulanır.“ 4857/74.md.
Bu süreler kıdem süresi hesabında çalışılmış gibi sayılır. Bu nedenle yıllık izin hesabı yaparken bu haktan faydalanarak haftalık çalışma süresinin yarısını ücretsiz izin olarak kullanmış ve ödeneğini İŞKUR’dan almış işçinin kıdem süresinde bir eksilme olmayacaktır. Yıllık izin hak edişini de değiştirmeyecektir.
Doğum Ücretsiz İzni Yıllık İzin Hak Edişini Etkiler mi?
Doğum için verilen izinlerden biri de doğum raporu sonrası 6 aya kadar kullanılabilen doğum ücretsiz iznidir. Bu izin hakkını kullanan işçinin yıllık izin hak ediş süresi ücretsiz iznini kullandığı süre kadar ileri gidecektir.
“İsteği halinde kadın işçiye, 16 haftalık sürenin tamamlanmasından veya çoğul gebelik halinde 18 haftalık süreden sonra 6 aya kadar ücretsiz izin verilir. (Ek cümle: 29/1/2016-6663/22 md.) Bu izin, 3 yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinme hâlinde eşlerden birine veya evlat edinene verilir. Bu süre, yıllık ücretli izin hakkının hesabında dikkate alınmaz.”
Sayın Bayanlar ve Baylar,
konu hakkında lütfen daha detaylı bir bilgi vermenizi rica ediyorum. Sezonluk çalışan işçiler örneğin sezonluk otellerde çalışanlar yıllık izin hakları var mıdır?
Yıllarca aynı otelde çalışan sezonlük işçiler sezon 6 ay olsa dahil hiç yıllık izin hakkına sahip olamıyormu?
Lüfen konu hakkında açlayıcı haberinizi bekliyorum.
İlginize teşekkür ederim.
Saadet Hanım,
Sezonluk işçi tanımı, Yasa’da ve Türev mevzuatında aynı zamanda Yargıtay Kararlarında da belirtildiği üzere mevsimlik işçi olarak yer almaktadır.
Hem Yargıtay’ın yerleşik görüşünde hem de 4857 sayılı İş Kanunu’nun 53. maddesinde de “İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir. Yıllık ücretli izin haklarından vazgeçilemez. Niteliklerinden ötürü bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya işlerinde çalışanlara bu Kanun’un yıllık ücretli izinlere ilişkin hükümleri uygulanmaz” denilmektedir.
Ptt aş de idari hizmet söz personeli personeli m, 1 buçuk Yıl ücretsiz izin kullandım 3ay önce işe başladım, bana 6 ay izin kullanma hakkım olmadığı soylen di bu konu dogrumudur
Doğum nedeniyle raporluyum raporlu oldugum surede yıllık izin sürem doluyor doğum izninde oldugum için yıllık izni hakedebilir miyim
Doğum raporu yıllık izinli süreler kapsamında çalışılan gün olarak kabul edildiğinden yıllık izin hakedişiniz vardır.
Belediyede kadrolu taşeron işçi olarak çalışmaktayım.Şuam doğum iznindeyim 15 aralıkta iznim sona eriyor ve 6ay ücretsin izin kullanmak istiyorum.Aralık ayı sonunda iş sözleşmemiz yenileniyor ücretsiz izinde olmam bu durumu etkiler mi ücretsiz izindeyken sözleşmem yenilenir mi?
Merhaba,
21.07.2011 yılında işe giren bir çalışan, 21.03.2014-31.12.2014 tarihleri arasında 9 ay 10 gün ücretsiz doğum izni kullanmıştır. İlgili personelin yıllık izin hakedişi kanun maddesini yorumladığımda; 21.07.2014 tarihinde haketmesi gereken yıllık izni 2014 yılında haketmeyecek olup 01.05.2014 yılında hakedecek olduğudur. Ve bundan sonra yıllık izin hakediş tarihi 21.07 mi olacak yoksa 01.05 mi olacak konu ile görüşünüzü rica ederim.
Doğum sonrası raporum bitti ve 6 aylık ücretsiz izin kullamaktayım. Normal şartlarda nisan ayında yıllık izin hakediyorum. Yukarıdaki metinde Bu süre, yıllık ücretli izin hakkının hesabında dikkate alınmaz.” yazıyor. Ücretsiz izin dolayısıyla yıllık izin hakkım 6 ay ötelenecek doğru mu anlıyorum.
yasal ücretli yıllık izin kadarı yıllık izin sürenizi etkilemez dediğiniz ve anladığınız üzere 6 ay kullanacağınız ücretsiz izin hakkınız yıllık izin sürenizi o süre kadar öteler
Merhaba sağlık kuruluşunda kadrolu isciyim doğum sonrası 6+6 ücretsiz izin hakkımı kullandım haftaya iş başı yapacam diğer arkadaşlarımın kullandığı gibi yıllık izin hakkımı kullanabilecekmiyim
Merhaba ben Mart’ta askere gidicem.Şu anda gideceğim yer belli ama sevk belgesi Mart’ta çıkıyor. Ben şuan işten çıkmak istiyorum fakat iş yeri sülüsüm olmadan bunun mümkün olmadığını söylüyor.İşten nasıl çıkabilirim noterden ihtar çeksem işten çıkabilir miyim.Birkaç kaynak okudum 5 aya kadar askerden cikmalarda hakim işçiyi haklı buluyor benim 2 ayım var yardımcı olurmusunuz?
Merhaba 01 ağustos 1999 işe başladım
Emeli çalışan olarak
23 06 2010 baypas amaliyatı olmak için hastaneye yattım
28 06 2010 / 25 09 2010 arası 90 gün rapor aldım
27 09 2010 iş başı yaptım
Bundan dolayı izin kıdem günümü
95 gün ileri almışlar bunu da bu sene pandemi döneminde bana bildirdiler yapılan doğrumudur değilse ne yapmalıyım
yardım edermisiniz lütfen
Merhaba kasım 2009 tarihinde işe başladım 22 ekim 2018 tarihinde doğum yaptım 2019 yılında 2 ay ücretsiz izin hakkımı kullandım 2008 kasım ayında ilk işe girişim olduğu için ve 2 ay ücretsiz izin aldığım için 2019 tarihinde hiç bir şekilde yıllık iznimin olmadığı 2020 de izne çukabileceğim söylendi. Bilgi verilebilir mi lütfen
Merhaba
Bedelli askerlik için 21 gün ücretsiz izinli sayıldım. Bu benim yıllık iznimi etkilermi. Yani yıllık izni hak etmem için 1 yıl + 21 gün mü geçmeli yoksa bu bedelli askerlik süresi ile beraber toplamda 1 yılım tamamlanmış olması yıllık izin almam için yeterli mi.
Merhaba,
Konu ile ilgili 4857/5’te şu şekilde bir madde var; nasıl yorumlamalıyız.
“j) İşveren tarafından verilen diğer izinler ile 65 inci maddedeki kısa çalışma süreleri.” diğer izinler derken ücretsiz izinleri de kast etmiyor mu?
Teşekkürler.
İşkur aracılığı ile 15.10.2018 Ekim tarihinde çalışmaya başladığım firmaya, program bitiminde kaydım ve sigorta girişim 03.05.2019 tarihinde yapıldı. Yıllık iznimi 15.10.2019 da hak ettim mi, yoksa 03.05.2020 tarihinde mi hak edeceğim. İyi günler
Merhaba 01 ağustos 1999 işe başladım
Emeli çalışan olarak
23 06 2010 baypas amaliyatı olmak için hastaneye yattım
28 06 2010 / 25 09 2010 arası 90 gün rapor aldım
27 09 2010 iş başı yaptım
Bundan dolayı izin kıdem günümü
95 gün (05 11 2010 )ileri almışlar bunu da bu sene pandemi döneminde bana bildirdiler yapılan doğrumudur değilse ne yapmalıyım
yardım edermisiniz lütfen
Ben ocak 2 2020 de işe girdim temmuzda ücretsiz izine çıkarıldım 7 ay çalışmam var 5 ay ücretsiz izinde 1 sene dolar sa kıdem tazminatı alabilirmiyim teşekkürler
Özel sektörde 22 ay çalıştım 7 gün izin kullandım istifa ettim ve ilk 12 aydan kalan 7 günlük izin paramı aldım fakat gerinialan on aydan kalan bir izin hakkım bulunuyor mu bunun için ücret tlaep edebilirmiyim ciktigim yerden
merhaba sorum şöyle, diyelim yıllık iznimi kullandım yetmedi ücretsiz izin kullandım, birsonraki sene yıllık izin sürem ücretsiz izin bitimi tarihinden soramı oluyor, hak kaybı oluyormu, örnek: 01.05.2020 de işe girdim – 01.08.2021 de yıllık iznmi kullandım, izin yetmedi 5 gün ücretsiz izin ile iznmi uzattım, şimdi benim yıllık izin hak edişim o kullandığım 5 gün ücretsiz iznin sonundan mı başlayacak bir dahaki seneye, yoksa yine aynı mı hak kaybı olmuyormu… teşekkürler…
Merhaba;
Kamu çalışanıyım kıdem yılım 24
01.08 2022 tarihinde 6 ay ücretsiz izine çıktım
izin dönüşüm de 2023 yılı için senelik izin hakkım kaç gün olacak..
Teşekkürler