Ağır ve yıpratıcı işlerde çalışanların daha erken emekli olmalarını sağlayan uygulamaya “fiili hizmet zammı” denmektedir. Yer altı maden işlerinde, kurşun, cıva, demir-çelik üretim işlerinde ve gazetecilik, polislik gibi mesleklerde geçerli olan uygulamanın listesi genişliyor.
Bedelli askerliğin düzenlendiği 7146 Sayılı Kanun ile yapılan değişikliklerden biri de sağlık çalışanlarının fiili hizmet zammı kapsamına alınması oldu. Yeni düzenleme ile Sağlık Çalışanlarına Fiili Hizmet Zammı Uygulanacak. Uygulama 7146 sayılı Kanun ile 03.08.2018 tarihinde resmi gazetede yayımlanarak yürürlük kazandı.
Hangi sigortalılar için uygulanır?
Fiili hizmet zammı, 5510 sayılı Kanun’un 40. maddesinde listelenmiş işler ve meslek gruplarında; aynı kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının a ve c bentleri kapsamında çalışan kişilere uygulanmaktadır.
Fiili hizmet zammı uygulanması için çalışanın bahsedilen işle birebir temas halinde çalışıyor olması gerekmektedir. Örneğin, üretim bandında demir-çelik presleyen işçi fiili hizmet zammı kapsamında değerlendirilirken, aynı şirketin muhasebe departmanındaki işçiler bu hizmetten faydalanamazlar.
Fiili Hizmet Zammı Nasıl Uygulanır?
Fiili hizmet zammı, işverenin, işçisi için kendi cebinden ödediği işveren SGK prim payını etkilemektedir. İşveren, ağır işte çalışan fiili hizmet zammı kapsamındaki işçisi için, diğer işçilere göre daha yüksek oranda sigorta primi öder. Bu yüksek oran çalışanın uzun vadeli sigorta primi etkilemektedir. Yani işverenin fazladan ödediği primler, işçinin emekli aylığının ödediği sigorta koluna yansıtılmaktadır.
Ayrıca fiili hizmet zammı kapsamında çalışılan her 360 gün için, işçinin çalışmasına kanunda belirtilen kategoriler çerçevesinde 60 gün ya da 90 gün ya da 180 gün şeklinde prim günü eklenmektedir. Bu sayede çalışan daha kısa sürede emeklilik için gerekli olan prim gün sayısını doldurmaktadır, diğer işçilere göre daha erken emekli olabilmektedir.
Fiili hizmet zammı uygulaması çalışana bir maliyet getirmez. Tüm maliyeti işverenin üzerindedir. Çalışanın ücretinden kesilen SGK primlerinde fiili hizmet zammından kaynaklanan bir artış söz konusu değildir.
Sağlık Çalışanlarında Fiili Hizmet Zammı Nasıl Uygulanacak?
7146 sayılı Kanun’un 11. Maddesi ile 5510 sayılı Kanun’un 40. maddesinde bildirilen “kapsamdaki işler” listesine “20) insan sağlığına ilişkin işler” başlığıyla sağlık çalışanları da dâhil oldu. Sağlık çalışanları için yıpranma payı olarak eklenecek prim gün sayısı ise 60 gün olarak bildirildi.
İşveren sağlık çalışanı için %1 oranında daha fazla prim ödeyecek. Böylece sağlık çalışanının 1 yıllık fiili hizmet zammı kapsamındaki çalışma süresine 60 prim günü eklenecek.
Hangi Sağlık Çalışanları Fiili Hizmet Zammı Kapsamında Olacak?
İnsan sağlığına ilişkin işler başlığında yer alan yeni düzenlemede doktorlar, hemşireler, diş hekimleri, eczacılar, fizyoterapistler, klinik psikologları, diyetisyenler de kapsama alınmıştır.
- 1219 Sayılı Kanun
- 6283 Sayılı Hemşirelik Kanunu
- 6197 sayılı Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanun
kapsamında olup sağlık mensubu sayılan, insan sağlığı için koruyucu, tedavi ve rehabilite edici hizmetlerde çalışanlar kapsamda olacaktır.