Geçici 26. Madde Prim Desteği Belli Oldu

Pandemi ile birlikte birçok firma tarafından uygulanan nakdi ücret desteği ve kısa çalışma sonrası işverenlere verilecek olan prim desteğinin detayları, 2020/35 SGK Genelgesi ile açıklığa kavuştu.

• SGK prim desteği, iş yeri değil işçi açısından değerlendirerek verilecektir. İş yerinde kısa çalışma devam etse ile, kısa çalışmasını sonlandıran işçiler varsa bunlar için destekten yararlanmak mümkün olacak.  Örneğin; Covid-19 kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle kısa çalışma kapsamında (A) Ltd. Şti ’de toplam 50 sigortalının kısa çalışma ödeneğinden yararlandığı, bu sigortalılardan 30’unun (A) Ltd. Şti ’deki kısa çalışmasının sona ererek, haftalık normal çalışma süresine döndüğü varsayıldığında, diğer 20 sigortalının bu işyerindeki kısa çalışması devam etse bile, kısa çalışması sona ererek haftalık normal çalışmaya dönen 30 sigortalıdan dolayı kanunda aranılan diğer şartlar sağlanmak kaydıyla bu destekten yararlanılabilecektir.
• Kapsama giren sigortalılardan dolayı asıl ve alt işverenlerce söz konusu prim desteğinden yararlanılmasında, asıl işveren ve alt işverenler ayrı ayrı değerlendirilecektir.
• Kısa çalışma ödeneğinden/nakdi ücret desteğinden yararlanan sigortalılara ilişkin bilgiler Türkiye İş Kurumunca Sosyal Güvenlik Kurumuna web servis aracılığıyla sağlanacaktır.
• Prim desteğinden yararlanılabilmesi için 07252 kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin Kuruma verilmiş olması gerekmektedir.
• Bu destek hükümleri, sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar, aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler, staja tabi tutulan öğrenciler ile üniversitelerde kısmi zamanlı çalıştırılan öğrenciler, Türkiye İş Kurumunca düzenlenen eğitimlere katılan kursiyerler, harp malulleri ile 3713 ve 2330 sayılı Kanunlara göre vazife malullüğü aylığı alanlardan yalnızca kısa vadeli sigorta kollarına tabi olanlar, yalnızca işsizlik sigortasına tabi olanlar, yurt dışında çalışanlar, doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneği alanlar, ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde oluşturulan tesis, atölye ve benzeri ünitelerde çalıştırılan hükümlü ve tutuklular ve iş kaybı tazminatı alanlar hakkında uygulanmayacağından, 2- 7- 12- 14- 19- 20- 21- 22- 23- 28- 39- 41- 42- 43- 45- 4647- 48- 49- 50- 90- 91- 92 nolu belge türü seçilmek suretiyle düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgeleri için 07252 kanun numarası seçilemeyecektir.

Sizler için hazırladığımız geçici 26. maddeyle gelen KÇÖ ve NÜD sonrasında işverenlere verilecek olan prim desteği videomuza göz atın!

Yararlanma Süresi İle İlgili Örnekler

Örnek 1: Destek kapsamına giren sigortalı (H)‘nin 2020/Mayıs-Haziran ve Temmuz aylarında kısa çalışma ödeneğinden yararlandığı, sigortalının çalıştığı işyerindeki kısa çalışmasının 10/7/2020 tarihinde sona erdiği ve haftalık normal çalışma sürelerine dönüldüğü, bu sigortalının kısa çalışma ödeneği aldığı aylık ortalama gün sayısının 12 olduğu varsayıldığında; ilgili maddede belirtilen şartlar sağlanmak kaydıyla sigortalı (H) için 2020/Ağustos, Eylül ve Ekim aylarında 12’şer gün bu destekten yararlanılacaktır. Bu destek uygulamasının 31/12/2020 tarihinde sona ereceği dikkate alındığında, ayın 15’i ila takip eden ayın 14’ü arasında çalışmaları karşılığında ücret alan sigortalıları çalıştıran özel sektör işverenleri açısından 2020/Aralık (15/12-14/1) döneminde bu destekten kısa çalışma ödeneği/nakdi ücret desteği alınan aylık ortalama gün sayısını geçmemek üzere 17 günlük yararlanılacaktır.

Diğer taraftan, destek uygulaması 1/8/2020 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlüğe girdiğinden, işyerindeki haftalık normal çalışma süresine dönülen tarihi takip eden ayın Kanunun yürürlük tarihinden önceki aylara/dönemlere tekabül etmesi durumunda, kanunun yürürlük tarihinden sonraki süreler için bu destekten yararlanılacaktır.

Örnek 2: Destek kapsamına giren sigortalı (B)’nin kısa çalışma ödeneğinden yararlandığı işyerindeki kısa çalışmasının 10/6/2020 tarihinde sona erdiği ve haftalık normal çalışma süresine dönüldüğü varsayıldığında, destek uygulamasının 1/8/2020 tarihinde yürürlüğe girmiş olması nedeniyle sigortalı (B) için bu destekten kanunda aranılan diğer şartlar sağlanmak kaydıyla 2020/8. ve 9. aylarda/dönemlerde yararlanılabilecektir.

Örnek 3: Destek kapsamına giren sigortalı (Z)’nin kısa çalışma ödeneğinden yararlandığı işyerindeki kısa çalışmasının 10/5/2020 tarihinde sona erdiği ve haftalık normal çalışma süresine dönüldüğü varsayıldığında, destek uygulamasının 1/8/2020 tarihinde yürürlüğe girmiş olması nedeniyle sigortalı (Z) için bu destekten kanunda aranılan diğer şartlar sağlanmak kaydıyla sadece 2020/8. ay/dönem için yararlanılabilecektir.

Bu destekten, 4447 sayılı Kanunun geçici 23 üncü maddesi kapsamında koronavirüs (Covid-19) kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle kısa çalışma ödeneğinden yararlanan ya da 4447 sayılı Kanunun geçici 24 üncü maddesi kapsamında nakdi ücret desteğinden yararlanan sigortalıların haftalık normal çalışma süresine döndüğü özel sektör işyerleri yararlanabileceğinden, sigortalının destek kapsamında işe başladığı işyerinden destek süresi sona ermeden işten ayrılıp aynı işyerinde yeniden işe başlaması halinde destekten kalan süre kadar yararlanılabilecek, ancak aynı işverene ait farklı bir işyerinde veya farklı bir işverene ait işyerinde yeniden işe başlaması durumunda, bu sigortalıdan dolayı destekten yararlanılamayacaktır.

Örnek 4: Destek kapsamına giren sigortalı (V)’nin kısa çalışma ödeneğinden yararlandığı işyerindeki kısa çalışmanın 11/8/2020 tarihinde sona ererek haftalık normal çalışma süresine dönüldüğü, bu sigortalıdan dolayı 2020/Eylül ayında kısa çalışma ödeneği aylık ortama gün sayısı kadar bu destekten yararlanıldığı, ancak sigortalının 1/10/2020 tarihinde işyerinden ayrılarak 2/11/2020 tarihinde aynı işyerinde yeniden işe başladığı varsayıldığında, işveren bu sigortalıdan dolayı kalan iki aylık sürede (2020/Kasım ve Aralık) kısa çalışma ödeneği alınan aylık ortalama gün sayısı kadar bu destekten yararlanabilecektir.

Kısa çalışma/nakdi ücret desteği uygulamasından yararlanmaya başlama nedeniyle destek uygulaması kesilmişse söz konusu uygulamalardan yararlanma süresi sona erdiğinde kalan süre kadar destekten yararlanılacaktır.

Örnek 5: Kısa çalışma başlama tarihi 20/4/2020, bitiş tarihi 20/7/2020 ve aylık ortalama gün sayısı 22 olan bir sigortalı için 2020/Ağustos, Eylül ve Ekim ay/dönemleri için 3 ay süreyle destekten yararlanılması mümkündür. Bu sigortalı için 2020/Ağustos ve Eylül ayları/dönemleri için destekten yararlanıldıktan sonra 1/10/2020 tarihinden itibaren kısa çalışma ödeneği hak sahipliği belirlenmiş ise 2020/Ekim ayı/dönemi için hak kazanılan destek kısa çalışma başladığı için askıya alınacaktır. Kısa çalışma ödeneği 30/10/2020 tarihinde sona ermiş ve işveren tarafından da 2020/Kasım ayı/dönemi için tekrar ilgili adına destekten yararlanılması talep edilmiş ise kalan bir aylık süre için söz konusu destekten yararlanılması mümkün olacaktır.

Primin Hesaplanmasına Örnek:

Destek kapsamına giren sigortalı (M)’nin 2020/Ağustos, Eylül ve Ekim ayları için destekten yararlanacağı, ilgili aylarda kısa çalışma ödeneği aldığı aylık ortalama gün sayısının 20 olduğu ve bu aylarda prim ödeme gün sayısının 30, prime esas kazancının da 3.000,00 TL olduğu varsayıldığında;

Her ay için;

3.000,00 * % 37,5 = 1.125 TL destek öncesi işverence ödenmesi gereken sigorta primi ve işsizlik sigortası primi tutarı,

20* 98,10= 1.962 * % 37,5=735,75 TL destekten yararlanılacaktır.

Bu durumda, destek sonrası işveren tarafından ödenmesi gereken prim tutarı;

1.125-735,75 = 389,25 TL olacaktır.

• BAŞVURU: 4447 sayılı Kanunun geçici 26 ncı maddesi kapsamına giren sigortalılardan dolayı prim desteğinden yararlanılabilmesi için, işverenlerce e-SGK kanalıyla başvuruda bulunulması gerekmektedir. İşverenlerce kapsama giren sigortalılara ilişkin yapılacak başvurular, www.sgk.gov.tr adresinden giriş yapılmak suretiyle erişilen “e-SGK/İşveren/İşveren Sistemi/Teşvikten Faydalanılacak Sigortalı Tanımlama” ekranlarında yer alan “4447 Sayılı Kanun Geçici 26. Madde Desteği” menüsü vasıtasıyla yapılacaktır.

Söz konusu ekranlar vasıtasıyla yapılacak olan tanımlama işlemleri sırasında tanımlama tarihi itibarıyla,

– 4447 sayılı Kanunun geçici 23 üncü maddesi kapsamında 1/7/2020 tarihinden önce kısa çalışma başvurusunda bulunan işyerinde destek kapsamında bildirilecek sigortalının kısa çalışma ödeneğinden yararlanılıp yararlanmadığı,

– 4447 sayılı Kanunun geçici 24 üncü maddesi kapsamında 1/7/2020 tarihinden önce nakdi ücret desteği başvurusunda bulunan işyerinde destek kapsamında bildirilecek sigortalının nakdi ücret desteğinden yararlanıp yararlanmadığı,

– Kısa çalışmanın/nakdi ücret desteğinin sona erip ermediği,

– Kısa çalışma ödeneği alan sigortalının kısa çalışma ödeneği aldığı aylık ortalama gün sayısı,

– Nakdi ücret desteğinden yararlandırılan sigortalının nakdi ücret desteği aldığı aylık ortalama gün sayısı,

Türkiye İş Kurumundan web servis suretiyle temin edilecektir.

İşverenlerce e-SGK kanalıyla yapılacak olan tanımlamalar sırasında, kapsama giren sigortalılara ilişkin yukarıda belirtilen kontroller sistem tarafından elektronik ortamda yapılacağından, sigortalılara ilişkin tanımlama işleminin onaylanması halinde, bu nitelikteki sigortalılar için sosyal güvenlik il müdürlükleri/sosyal güvenlik merkezlerine herhangi bir belge ibraz edilmesine gerek bulunmayacaktır.

Aylık Ortalama Gün Sayısı Hesabı:

• Koronavirüs (Covit-19) kapsamında kısa çalışma ödeneğinden yararlanan sigortalıların kısa çalışma ödeneği aylık ortalama gün sayısının hesabı, Cumhurbaşkanı Kararları kapsamındaki uzatma da dahil olmak üzere 4447 sayılı Kanunun geçici 23 üncü maddesi kapsamındaki kısa çalışma ödeneği ödeme gün sayısı ile kısa çalışma süresi esas alınmak suretiyle belirlenir. Kısa çalışma süresi gün sayısı, 1/7/2020 tarihinden önce yapılan ilk ödemenin başlama ve bitiş tarihi (bu tarihler dahil) arasındaki takvim gün sayısı ile Cumhurbaşkanı Kararlarıyla uzatılan döneme ilişkin kısa çalışma başlama ve bitiş tarih aralığındaki takvim gün sayısının toplamından oluşan gün sayısıdır. Kısa çalışma ödeme gün sayısı da Kısa Çalışma Süresi içinde kısa çalışma ödeneği olarak ilgiliye yapılan net ödeme gün sayısı toplamıdır. Kısa çalışma ödeneği aylık ortalama gün sayısı, Kısa Çalışma Ödeneği Ödeme Gün Sayısının 30 gün ile çarpımı sonucu elde edilen tutarın Kısa Çalışma Süresi Gün Sayısına oranı ile elde edilir. Zorlayıcı sebeplerle işyerinde kısa çalışma yapılması halinde, kısa çalışma ödemesi yapılamayan 4857 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin (III) numaralı bendinde ve 40 ıncı maddesinde öngörülen bir haftalık süre başlama ve bitiş tarihi (bu tarihler dahil) arasındaki takvim gün sayısına dahil edilmez.

Örnek 1: Dışsal zorlayıcı sebep gerekçesiyle 1/4/2020-30/5/2020 tarih aralığında Nisan ayında 20 gün Mayıs ayında da 20 gün ödeme yapılan bir sigortalı için Kısa Çalışma Süresi Gün Sayısı 53 (30/5/2020-1/4/2020-7+1), Kısa Çalışma Ödeneği Ödeme Gün Sayısı 40 (20+20) ve Kısa Çalışma Ödeneği Aylık Ortalama Gün Sayısı da 23 (40*30/53) olarak hesaplanır. Söz konusu sigortalı için bitiş tarihi olarak da 30 Mayıs 2020 tarihi esas alınır.

• 4447 sayılı Kanunun geçici 24 üncü maddesi kapsamında 1/7/2020 tarihinden önce başvuruda bulunarak nakdi ücret desteğinden yararlandırılan sigortalının nakdi ücret desteği süresi gün sayısı, nakdi ücret desteği olarak ödeme yapılan ayların takvim gün sayısı toplamından oluşan gün sayısıdır. Nakdi ücret desteği ödeme gün sayısı da Nakdi Ücret Desteği Süresi içinde nakdi ücret desteği olarak ilgiliye yapılan net ödeme gün sayısı toplamıdır. Nakdi ücret desteği aylık ortalama gün sayısı, Nakdi Ücret Desteği Ödeme Gün Sayısının 30 gün ile çarpımı sonucu elde edilen tutarın Nakdi Ücret Desteği Süresi Gün Sayısına oranı ile elde edilir.

Örnek 2: Nisan ayında 10 gün Mayıs ayında da 20 gün ve Haziran ayında da 20 gün süreyle ödeme yapılan bir sigortalı için Nakdi Ücret Desteği Süresi Gün Sayısı 75 (30/6/2020-17/4/2020+1), Nakdi Ücret Desteği Ödeme Gün Sayısı 50 (10+20+20) ve Nakdi Ücret Desteği Aylık Ortalama Gün Sayısı da 20 (50*30/75) olarak hesaplanır. Söz konusu sigortalı için bitiş tarihi olarak da 30 Haziran 2020 tarihi esas alınır.

• Kısa çalışma veya nakdi ücret desteği süresi gün sayısı toplamı 30 günden daha az olan hallerde ödeme yapılan gün sayısı toplamı Aylık Ortalama Gün Sayısı olarak esas alınır.

Örnek 3: 10 Haziran ile 30 Haziran arasında 21 gün nakdi ücret desteği/kısa çalışma ödeneği ödenmiş sigortalı için Aylık Ortalama Gün Sayısı 21 gün olarak, bitiş tarihi ise 30 Haziran 2020 tarihi olarak esas alınır.

• Kısa çalışma ödeneğinden yararlananların nakdi ücret desteğinden de yararlandığı hallerde Aylık Ortalama Gün Sayısı, kısa çalışma süresi ve nakdi ücret desteği süresi gün sayısı toplamı ile ödenek ödeme gün sayısı toplamları alınmak suretiyle belirlenir.

Örnek 4: 1/4/2020 tarihi ile 30/5/2020 tarih aralığında Nisan ayında 20 gün Mayıs ayında da 20 gün kısa çalışma ödeneği, 1 Haziran ile 30 Haziran aralığında ise 21 gün süreyle nakdi ücret desteği ödemesi yapılan sigortalı için kısa çalışma süresi (53) ile nakdi ücret desteği süresi (30) gün sayısı toplamı 83 (53+30), ödeme gün sayısı toplamı ise 61 (40+21) olarak hesaplanır. Bu durumda Aylık Ortalama Gün Sayısı 22 (61*30/83) olarak hesaplanacaktır. Söz konusu sigortalı için bitiş tarihi olarak da 30 Haziran 2020 tarihi esas alınır.

• Aylık Ortalama Gün Sayısının küsuratlı çıkması halinde, yarıma kadar kesirler dikkate alınmaz, yarım ve üzerinde olan kesirler ise tama iblağ edilir. Buna göre, aylık ortalama gün sayısının küsurat kısmı 0,01 ila 0,49 arasında ise 0 (sıfır) olarak dikkate alınır, 0,50 ila 0,99 arasında ise tama iblağ edilir.

• Aynı ayda birden fazla işyerinde çalışıyorken kısa çalışma ödeneği/nakdi ücret desteği uygulamasından yararlanılan sigortalılar için hesaplanan Aylık Ortalama Gün Sayısı kadar her iki işveren de teşvik hükümlerinden yararlanabilir.

• Kısa çalışma ödeneğinden yararlanan sigortalıların haftalık normal çalışma sürelerine dönmeleri durumunda bu sigortalılardan dolayı destekten yararlanabilmesi için bu sigortalıların çalıştıkları işyerindeki kısa çalışmalarının sona ermesi gerekmektedir.

• 4447 sayılı Kanunun geçici 26. maddesinde yer alan prim desteği kapsamında olmasına rağmen, bu destekten yararlanmayan işverenlerce sonradan geriye yönelik yararlanmak üzere talepte bulunulması halinde, 2018-17 sayılı Genelgede açıklanan usul ve esaslar doğrultusunda, geriye yönelik prim desteğinden yararlanılmak istenen ayı/dönemi takip eden altı ay içinde başvuruda bulunulması kaydıyla, bu talepler işleme alınacaktır.

• Üç aylık destek süresinde destek kapsamına giren sigortalıdan dolayı kısa çalışma ödeneğinden/nakdi ücret desteğinden yararlanılan aylık ortalama gün sayısı kadar bu destekten yararlanılabileceğinden, ilgili ayda 07252 kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde bildirilen sigortalının ayın kalan çalışma günlerinin kanun numarası seçilmeksizin düzenlenecek aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile kuruma bildirilmesi gerekmektedir.

• Özel sektör işverenleri, 4447 sayılı Kanunun geçici 26. maddesinde yer alan prim desteğinden yararlanmak için anılan maddede aranılan şartları sağlamaları halinde, destekten yararlanılacak aya ilişkin 07252 kanun numarası seçilerek düzenlenen aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresinde Kuruma verilip verilmediği, 07252 kanun numarası seçilerek düzenlenen aylık prim ve hizmet belgesinden/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden dolayı tahakkuk edecek primlerin süresinde ödenip ödenmediğine bakılmaksızın söz konusu maddede belirtilen destekten yararlanılabilecektir.

• Aylık ortalama gün sayısının hesaplanması ve ilgili işlemlerde ortaya çıkabilecek tereddütler için Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğüne başvurulacaktır.