Yıllık izin dönemine yaklaştığımız şu günlerde izin kullanma esası hakkında birkaç detayı paylaşmak istedik.
Öncelikle, çalışan kişi iş yerine giriş tarihinin (deneme süresi dâhil), bir yılı doldurması halinde yıllık izine hak kazanır ayrıca, yıllık izin kişinin iş yerindeki kıdemine ve yaşına göre belirlenmektedir. İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi;
- Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dâhil) olanlara on dört günden,
- Beş yıldan fazla on beş yıldan az olanlara yirmi günden,
- On beş yıl (dâhil) ve daha fazla olanlara yirmi altı günden az olamaz.
Yaşı 18 ve altı olan, 50 ve üzeri olan çalışanlara 20 günden az izin kullandırılamaz. Bu, kişinin işyerine giriş tarihi bir yıl olsa dahi eğer çalışan 50 ve üzeri bir yaştaysa ya da 18 ve altı bir yaştaysa işverenin 20 günden az yıllık izin kullandıramayacağı anlamına gelir.
Ayrıca, yıllık ücretli izin günlerinin hesabında izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılamaz. Toplu iş sözleşmesi ya da iş sözleşmelerinde farklı bir hüküm yoksa, Cumartesi günleri yıllık izine dâhil edilir ve izin süresinden düşer. İşveren, kişi yıllık iznini iş yerinin bulunduğu yerden başka bir yerde geçireceğini belgelerse ayrıca 4 güne kadar ücretsiz izin vermek zorundadır.
İki tarafın anlaşması halinde yıllık izin süreleri, toplu iş sözleşmeleri ve iş sözleşmeleriyle bir bölümü on günden aşağı olmamak şartıyla en çok üçe bölünebilir. Yine toplu iş sözleşmeleri ve iş sözleşmeleriyle yıllık izin süreleri arttırılabilir.
Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği’nin 15. maddesi uyarınca, işçi sayısı 100 kişiden fazla olan işyerlerinde işveren veya işveren vekilini temsilen bir, işçileri temsilen iki kişi olmak üzere toplam üç kişiden oluşan izin kurulu kurulması gerekmektedir. Eğer işçi sayısı 100 kişiden az ise, izin kurulun görevlerini işveren, vekili ya da bu kişilerin görevlendireceği bir kişi tarafından yerine getirilir.
Yönetmelikte bu bilgi yer almasına rağmen izin kurulu kurmamanın cezai bir yaptırımı yoktur.
İşveren veya işveren vekilleri, izin kurulu işin niteliğine göre yıllık ücretli izinlerin, her yılın belli bir döneminde veya dönemlerinde verileceğini tayin edebilir. Bunu işyerinde ilan eder.
İzin kurulunca hazırlanarak ilan edilen bu bildirimde işçinin;
- Adı soyadı,
- Sicil numarası,
- İşe giriş tarihi,
- Yıllık izne hak kazandığı tarih,
- İşyerindeki çalışma süresi,
- İzin günleri sayısı,
- Yol izni günleri sayısı,
- İznin başlama tarihi,
- İznin sona ereceği tarih bulunur.
İlke Hukuk Bürosu‘ndan Avukat Onur Temurlenk, Yıllık Ücretli İzin konusu ile ilgili en çok merak edilen soruları iskanunu.tv için cevaplıyor:
4857 Sayılı İş Kanunu ve İş Kanunu Mevzuatı’na göre;
- Çalışanların yıllık izin süresi asgari ne kadar olmalıdır?
- Yıllık ücretli izin hakkı neye göre belirlenir?
- Yıllık ücretli izin hesaplama konusunda kıdem nasıl hesaplanır?
- Yaşlı ve genç çalışanlar için yıllık izin süreleri nasıl hesaplanır?
- Kullanılmayan yıllık izin ücreti nasıl hesaplanır?