Ayni Yardım “para olarak değil de mal veya hizmet olarak verilen” anlamına gelmektedir. Yardımın nakit yerine mal ile karşılanması durumu ayni yardımı ifade eder. İşverenlerin, işçilerinin kişisel veya sosyal bir ihtiyacını karşılamak amacıyla yaptığı yardımlar da “ayni yardımlar” olarak nitelendirilmektedir. Bu ihtiyaç; işyeri yemekhanesinde verilen yemek de olabilir, işçiye ödül olarak verilen sinema bileti de olabilmektedir.
Ayni yardımlar iş sözleşmelerinde veya toplu iş sözleşmelerinde sürekli bir ödeme olarak düzenlenebildikleri gibi, bu düzenlemeler olmadan işveren tarafından tek seferlik de verilebilmektedir.
İşverenin yasal olarak ödemek zorunda olduğu bir ayni yardım yoktur. Ama ayni yardımın iş sözleşmeleriyle zorunluluk haline gelmesi de mümkündür. Zorunlu ayni yardımlar daha çok toplu iş sözleşmelerinde karşımıza çıkmaktadır.
Ayni yardımda amaç, işçinin ihtiyacını doğrudan karşılamaktır. İşçisine giyim yardımı adı altında nakit ödeme yapan işveren bu yardımı ayni yardım olarak gösteremez. İşçisine giysi verdiğinde ancak bu yardım ayni olacaktır. Bir başka örnek olarak; işçilerine sağlık sigortası yaptıran bir işveren direkt olarak ödemesini sigorta şirketine yapıyorsa bu ayni yardım olarak nitelendirilir. Sağlık sigortasını işçi kendisi ödüyor, işveren ödemesini ücret eki gibi işçinin hesabına yapıyorsa bu yardım ayni bir yardım olmaktan çıkar.
Ayni yardımları diğer yardımlardan ayıran bir diğer özellik de, işçiye sağlanan bir menfaat olmasına karşılık bordroya dâhil olmaması ya da SGK primi ve gelir vergisi kesintisi açısından avantajların bulunmasıdır. Bu nedenle yapılan yardımın ayni yardım kapsamında olup olmaması önem arz etmektedir. Bazı yardımların nakit olmasa da kolay nakde çevrilebilir olması o yardımı ayni yardım olmaktan çıkarabilmektedir. Günümüzde hala tartışmalı olan “altın yardımı” bunlardan bir tanesidir. Altın olarak işçiye verilen yardımlar nakdi kabul edilir. Aynı zamanda para yerine de geçebilmesi, kolay nakde çevrilmesi nedeniyle altın nakit yardım olarak değerlendirilmelidir.