iskanunu.com 
Bu yıl Haziran ayına denk gelen Kurban Bayramı ülkemizde resmi tatiller arasında yer almaktadır. İşverenler tarafından işçiye bayram için sağlanan bir ek menfaat var ise işçinin Haziran ayı bordrosuna eklenmelidir. İşçiye sağlanan ek menfaatin ayni veya nakdi olmasına göre istisnaları değişiyor. Bu nedenle yapılan yardımda ayrımı doğru yapılarak bordroda gösterilmelidir. Bayram yardımı denildiğinde işçilerin aklına bu yardımların yapılması zorunlu mu gibi sorular gelebiliyor. Ancak bu yardımlar ek menfaat olduğu için iş sözleşmesi veya toplu sözleşmelerde yazmadığı sürece zorunlu değildir. Ancak sözleşmede belirtildiği durumda zorunlu hale gelmektedir. Yapılan yardımların türüne göre açıklamaları veya istisnalarına yazımızda değineceğiz.
Nakdi yardımlar; işçinin aylık çalışma ücretine ek olarak işçiye menfaat sağlamak amacıyla nakit olarak ödenen tutarlardır. İşçiye bu tutar banka hesabı üzerinden yatırılmalı ve ödenen tutar mutlaka bordroya eklenmelidir. Nakdi yardımlar tüm yasal kesintilere tabidir. Herhangi bir istisnası bulunmamaktadır. İşçiye Kurban Bayramı’nda dini inanış gereği kurban kesmesi adına nakit olarak yapılan yardımlar nakdi yardım olarak sayılır.
Ayni yardımlar; işçiye menfaat sağlamak amacı ile yapılacak yardım işçiye nakit olarak değil de hediye çeki, çikolata, market çeki, gıda paketi gibi verilen işçinin nakite dönüştüremeyeceği şekilde olan yardım türü olarak bahsedebiliriz. İşçiye bayram amacı ile yapılan ayni yardımlar işçiye menfaat sağladığı için bordroda gösterilmesi gerekmektedir. Ayni yardımlar bordrolaştırıldığında bazı istisnalara tabidir. Bayram nedeniyle işçiye, çikolata, kolonya, gıda paketi, hediye çeki verilmesi en sık karşılaştığımız yardım türlerindendir. Buna göre işçi için ödenen bu tutar bordroya eklendiğinde 5510 Saylı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Madde 80/b bendinde belirtildiği üzere;
“b) Ayni yardımlar ve ölüm, doğum ve evlenme yardımları, görev yollukları, seyyar görev tazminatı, kıdem tazminatı, iş sonu tazminatı veya kıdem tazminatı mahiyetindeki toplu ödeme, keşif ücreti, ihbar ve kasa tazminatları ile Kurumca tutarları yıllar itibarıyla belirlenecek yemek, çocuk ve aile zamları, işverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı asgari ücretin %30’unu geçmeyen özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payları tutarları, prime esas kazanca tabi tutulmaz. “
Ayni yardımlar sigorta kesintilerinden muaftır. Gelir vergisi ve damga vergisi kesintilerine tabidir. Burada önemli bir nokta ise bir gıda veriliyor ise, örneğin; bir kutu çikolata tutarı nakdi olarak personele verildiğinde bu ayni yardım kategorisinden çıkar ve nakdi yardım kategorisinde değerlendirilir. Personele çikolata veya herhangi bir bayram ikramı için nakdi para verilmesi bordroda ayni yardım olarak gösterilip, muafiyetten faydalandırılmamalıdır.
Ek olarak bayramda hediye çeki olarak, yemek kartlarında yemek harcaması tutarına ek olarak bayram yardımı yapılıyor ise bu da hediye çeki değil yemek yardımı sayıldığı bordroda yemek yardımı tutarına eklenerek gösterilmelidir. İstisnaları günlük yemek yardımı üzerinden değerlendirilerek hesaplama yapılmalıdır.
