Harcırah İstisna Tutarları 2019/1.Dönem

İlgili Makaleler

2023 Basın İş Kanunu İdari Para Cezaları

30 Ocak 2023

2023 Deniz İş Kanunu İdari Para Cezaları

30 Ocak 2023

2023 Aile Yardımı ve Çocuk Yardımı İstisna Tutarları

23 Ocak 2023

Harcırah; devamlı veya geçici bir görevle bir yere gönderilen çalışanlara, bu yere gidebilmelerine, orada yiyip içme ve konaklama gibi yapacakları diğer giderlere karşılık verilen para veya yolluk demektir.

İşletmeler personellerini farklı nedenlerle yurt içi veya yurt dışı iş seyahati için görevlendirebilirler. Yapılan seyahatler önemli bir maliyet oluşturabilmektedir. Bu amaçla yapılan seyahat harcamalarına ilişkin vergisel avantajlarının bilinmesinde yarar vardır.

İş seyahatine gönderilen personellerin giderlerini kayıtlara alınmasını ve vergilendirilmesini sağlamak için gerçek gider veya harcırah yöntemlerinden birini tercih edebilirler.

Tek bir seyahat için her iki yöntemin de kullanılmaması gerekir.

1-Gerçek Gider Yöntemi

Bu yöntemde personelin seyahatte olduğu dönemlerde kendisi tarafından karşılanan konaklama ve yemek giderlerine ait belgeleri işverene ibraz etmesi durumunda, belgeler gider olarak dikkate alınır ve KDV’leri indirilerek kayıtlara alınır. Belgelere ait tutarın tamamının personele ödemesi gerçekleştirilir. Yapılan ödeme gelir vergisi kesintisine tabi değildir.

Yemek ve konaklama harcamaları için ya gerçek gider kabul edilir ya da gündelik verilir. İkisi birden verilirse gündeliğin tamamı vergiye tabi olur.

2-Harcırah Yöntemi

Harcırah yönteminde, personelin iş seyahatine ait yol giderleri belgeye dayalı ise gider olarak dikkate alınır. Yemek ve konaklama harcamaları için harcırah bordrosu düzenlenir.

Kanunla belirlenen harcırah tutarlarının sınırlarını aşmamak koşulu ile yapılan ödeme üzerinden sadece damga vergisi hesaplanarak gider yazılır.

Aşılması durumunda ücretlinin tabi olduğu vergi dilimi esas alınarak, gelir ve damga vergisi kesintisi uygulanır.

Gelir Vergisinden İstisna Edilen Gündeliklerin Uygulanmasında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Aşağıda Gelir Vergisi Kanunu’nun 24. maddesinde yeme ve yatma giderlerinin tamamı gelir vergisinden istisna edileceği açıkça belirtilmiştir. Bu giderlere karşılık yapılan ödemelerde vergi istisnası devletçe verilen gündelik tutarları ile sınırlandırılmıştır.

Aylık ücret tutarlarına göre belirlenen gündelik tutarların vergiden istisna edilen tutarı aşmadığı durumda yapılan ödeme üzerinden sadece damga vergisi kesintisi yapılmalıdır. İstisna tutarını aşan gündelik ödenmesi durumunda ise aşan tutar ücret olarak değerlendirilerek ücretlinin bulunduğu gelir dilimine ait vergi oranı ve damga vergisi dikkate alınarak brütleştirilip gelir vergisi kesintisine tabi tutulmalıdır.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 24 üncü maddesinin 2 numaralı bendinde, ” Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan müesseseler tarafından idare meclisi başkanı ve üyeleri ile denetçilerine, tasfiye memurlarına ve hizmet erbabına (Harcırah Kanununa tabi olsun olmasın her türlü sözleşmeli personel dahil) verilen gerçek yol giderlerinin tamamı ile yemek ve yatmak giderlerine karşılık verilen gündelikler (Bu gündelikler aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen gündeliklerden fazla ise veya Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini aşarsa, aradaki fark ücret olarak vergiye tabi tutulur);” hükmüne yer verilmiştir.

Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan müesseseler tarafından yapılan gündelik ödemelerinin vergiye tabi tutulmasına ilişkin açıklamaların yer aldığı 138 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde; “…Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan müesseseler tarafından hizmet erbabına ödenen fiili yemek ve yatmak giderleri 01/01/1983 tarihinden itibaren Devlet Memurlarına ödenen gündeliklerle mukayesede dikkate alınmayacaktır. Ancak, yemek ve yatmak giderlerinin tevsik edilmemesi halinde, bu giderlere karşılık olarak verilen gündeliklerin aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen miktarı veya Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini aşan kısmının ücret olarak vergiye tabi tutulması gerekir.

• Yurt dışı gündeliklerinde Türk Lirası (TL) cinsinden miktarları, yabancı paranın T.C. Merkez Bankası tarafından ilan edilen döviz satış kuru ile çarpılarak bulunur.
• Birden fazla ülkeyi kapsayan seyahatlerde, her ülkedeki kalış süresine göre gündelik miktarı hesaplanmalıdır.
• Yurt dışı gündeliklerinde seyahat süresinin ilk 10 günü için, verilen gündelik tutarı %50 zamlı olarak ödendiğinden istisna harcırahının hesaplanmasında dikkate alınması gerekmektedir.
• Ayrıca yurt dışında yatacak yer için ödenen ve fatura ile belgelendirilen giderlerin faturada gösterilen yatak bedeli vergiden istisna edilen gündelik tutarlarının %40’ını aşması halinde aşan kısmın %70’i ayrıca vergiden istisna edilerek ödenebilir.
• Yurt içi ve yurt dışı seyahati için gündelik verilen personelin yemek ve konaklama giderleri ayrıca belge karşılığında kendisine ödenmesi ve bu belgeler gider veya maliyet olarak dikkate alınması halinde, ödenen gündelik tutarının tamamının brütleştirilerek ücret olarak vergi matrahına dahil edilip vergi hesaplanması gerekmektedir.
• Harcırahların 1/3’ü yatma, 2/3’ü de yemek giderlerine karşılık ödenmektedir.

6425 Sayılı Harcırah Kanununun 33. maddesine göre verilecek harcırah gündelikleri her yıl Bütçe Kanunu ile belirlenmektedir.

2019 yılında Bütçe Kanununa göre yurt içi harcırah tutarları bir önceki yıla göre değişmemiş, ancak maaş katsayıları değiştiği için maaş dilim tutarları değişmiştir.

2019 yılında Bütçe Kanununa göre yurt içi harcırah tutarları bir önceki yıla göre değişmemiş, ancak maaş katsayıları değiştiği için maaş dilim tutarları değişmiştir.

1 Ocak 2019 – 30 Haziran 2019 dönemi vergiden istisna yurt içi harcırah tutarları aşağıdaki gibi hesaplanmıştır.

Vergiden İstisna Yurt İçi Harcırah Tutarları

Bakanlar Kurulu Kararı ile yurt dışı harcırah tutarlarında değişiklik yapılmamış, uygulanmasına 2019 yılında da devam edileceği düzenlemesi yer almıştır.

Buna göre 1 Ocak 2019 – 30 Haziran 2019 dönemi vergiden istisna yurt dışı harcırah tutarlarına isabet eden brüt aylık tutarları aşağıdaki gibidir.

Vergiden İstisna Yurt Dışı Harcırah Tutarları

(01.01.2019-30.06.2019 Arası Geçerli)