Soru:
“Merhaba
Yaklaşık 7 aydır ücretlerimizi ödenmesi gerektiği tarihte alamıyoruz.
Ücretlerimiz geçtiğimiz ay 20’sinde yattı bize söylenen ve yatması gereken tarih ise ayın 1’i normalde. Sürekli düzensiz yatıyor bir kısmını ayın 5-6 sında diğer kısmını 20-15’i gibi yatırıyorlar. Ama bu şirketin grup şirketi maaşını günü gününe almakta bu arada.
Biz çalışanlar olarak bu konuda ne yapabiliriz?
Teşekkürler.”
Cevap:
4857 Sayılı İş Kanunu Madde 32 ye göre “Ücret en geç ayda bir ödenir. İş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile ödeme süresi bir haftaya kadar indirilebilir.” 6098 Türk Borçlar Kanunu Madde 406 ya göre ise “Aksine âdet olmadıkça, işçiye ücreti her ayın sonunda ödenir. Ancak, hizmet sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesiyle daha kısa ödeme süreleri belirlenebilir.” Kanun hükümlerinden de görüldüğü üzere ücret en geç ayda bir ve ayın sonunda ödenmesi gerekmektedir.
4857 Sayılı İş Kanunu Madde 34’te de “Ücreti ödeme gününden itibaren yirmi gün içinde mücbir bir neden dışında ödenmeyen işçi, iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabilir. Bu nedenle kişisel kararlarına dayanarak iş görme borcunu yerine getirmemeleri sayısal olarak toplu bir nitelik kazansa dahi grev olarak nitelendirilemez. Gününde ödenmeyen ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanır. Bu işçilerin bu nedenle iş akitleri çalışmadıkları için feshedilemez ve yerine yeni işçi alınamaz, bu işler başkalarına yaptırılamaz.” hükümleri yer almaktadır. Maddedeki “iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabilir” ifadesinden: işçinin işyerinde zamanında gelip, işi yapmaya hazır olarak beklemesi fakat iş yapmaktan kaçınması anlaşılmalıdır.
Yargı kararlarında ücretin sürekli olarak geç ödenmesinin işçinin yaşam şartlarında esaslı değişikliğe yol açması, hayat şartlarını zora sokması nedenleriyle, İş Kanunu İşçinin haklı nedenle derhal fesih hakkının düzenlendiği Madde 25/II Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerlerinden sayılan (e) fıkrasındaki “İşveren tarafından işçinin ücreti kanun hükümleri veya sözleşme şartlarına uygun olarak hesap edilmez veya ödenmezse,” hükmü kapsamında kabul edilerek işçinin feshinden sayılması gerektiği yorumlarına rastlanılmaktadır.
Gerekli gördüğünüz hallerde Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri’nin görüşüne başvurabilirsiniz.