iskanunu.com 
İlgili Makaleler
Soru:
“Merhaba,
Ben özel bir restoranda garsonluk yapıyorum. Geçtiğimiz Pazar günü bir müşteriden aldığım siparişi bilgisayara girdim; ancak müşterinin istediği zeytinyağlı dolmayı, bilgisayara girmiş olmama rağmen o günkü aşırı yoğunluktan dolayı servis etmeyi unutmuşum. Müşteri de hesabı öderken bu siparişinin iptalini rica etti, ben de özür dileyerek durumu salon şefimize bildirdim.
Salon şefi zeytinyağlı dolmayı neden servis etmediğimi sorduğunda aynı açıklamayı kendisine de yaptım; olağan pazar günü yoğunluğunun çok üzerinde bir yoğunluğumuz vardı o gün. Şef, hesap üzerinde iptal işlemini gerçekleştirdi, hesap 36TL’den 30TL’ye düştü; ben de müşteriden kredi kartı 30TL tutarındaki ödemeyi aldım.
Fakat benim POS cihazından uzaklaşmamın ardından, şefimin gizli bir şekilde cihazdan ikinci nüsha çıkarmaya çalıştığını gördüm. Epey bir uğraştıktan sonra benim kendisini izlediğimi görünce önce vazgeçti; ardından bu defa başka bir şefi devreye soktu, o şef de cihazı alıp arka tarafa giderek işlemi yapmaya çalıştı. Ben de peşlerinden gittim, yanlarına ulaştığımda gördüm ki bir ek nüsha çıkarmışlar. Neden böyle bir şey yaptıklarını anlamadığımı bana sorsalardı, doğrudan çektiğim tutarı zaten göstereceğimi ifade ederek, neden böyle bir şey yaptınız diye sordum. Onlar da: “Biz senin müşterinin kartından fazla para çektiğini sandık ve seni takip ettik.” dediler.
Yani açık net bir şekilde bana iftira atıldı. Öte yandan 1 yıldır aynı işyerinde çalışmaktayım, günlük 8 saat çalışmam gerekirken her gün abartısız ve şahitli olarak 12-14 saat çalışıyorum. Bu durumda fazla mesai, tatil günlerimi, bayramda çalışma ücretlerimi ve 1 haftalık yıllık izin ücretimi alacak şekilde iş akdimin feshini isteyebilir miyim?
Cevabınız için teşekkür ederim.”
Cevap:
Ahlâk ve iyi niyet & Mobbing
4857 sayılı İş Kanunun İşçinin haklı nedenle derhal fesih hakkının düzenlendiği Madde 24/II de “Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri” aşağıdaki şekilde tanımlanmaktadır.
A) İşveren iş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri hakkında yanlış vasıflar veya şartlar göstermek yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler vermek veya sözler söylemek suretiyle işçiyi yanıltırsa.
B) İşveren işçinin veya ailesi üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak şekilde sözler söyler, davranışlarda bulunursa veya işçiye cinsel tacizde bulunursa.
C) İşveren işçiye veya ailesi üyelerinden birine karşı sataşmada bulunur veya gözdağı verirse, yahut işçiyi veya ailesi üyelerinden birini kanuna karşı davranışa özendirir, kışkırtır, sürükler, yahut işçiye ve ailesi üyelerinden birine karşı hapsi gerektiren bir suç işlerse yahut işçi hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ağır isnad veya ithamlarda bulunursa.
D) İşçinin diğer bir işçi veya üçüncü kişiler tarafından işyerinde cinsel tacize uğraması ve bu durumu işverene bildirmesine rağmen gerekli önlemler alınmazsa.
E) İşveren tarafından işçinin ücreti kanun hükümleri veya sözleşme şartlarına uygun olarak hesap edilmez veya ödenmezse,
F) Ücretin parça başına veya iş tutarı üzerinden ödenmesi kararlaştırılıp da işveren tarafından işçiye yapabileceği sayı ve tutardan az iş verildiği hallerde, aradaki ücret farkı zaman esasına göre ödenerek işçinin eksik aldığı ücret karşılanmazsa, yahut çalışma şartları uygulanmazsa.
Sayılan nedenler dışında işçinin iş sözleşmesini feshetmesi haklı nedenle feshin sonuçlarını doğurmayacaktır.
Karşılaştığınız davranışa benzer davranışların mobbing olarak nitelendirilebilmesi bazı durumlarda mümkün olabilecektir. Mobbing hakkında bilgi edinmek için ilgili açıklama ve videoyu incelemenizi öneririz.
Çalışma süresi
İş Kanununa göre (Md.63) Haftalık çalışma 45 saat olarak belirlenmiştir. Tarafların anlaşması halinde haftanın çalışılan günlerine, günde 11 saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde dağıtılabilir. (Md 68) Günde 7,5 saaten fazla süreli işlerde bir saat ara dinlenmesi verilir, ara dinlenmeleri çalışma süresinden sayılmaz.
(Md 41) Fazla çalışma, Kanunda yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık kırkbeş saati aşan çalışmalardır. Her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle ödenir. Fazla çalışma yapan işçi isterse, bu çalışmalar karşılığı zamlı ücret yerine fazla çalıştığı her saat karşılığında bir saat otuz dakikayı serbest zaman olarak kullanabilir.
Fazla çalışma ücretlerinizin ödenmemesi halinde Madde 24/II (e) fıkrası “İşveren tarafından işçinin ücreti kanun hükümleri veya sözleşme şartlarına uygun olarak hesap edilmez veya ödenmezse,” hükmü gereği haklı nedenle derhal fesih hakkınızı kullanabilirsiniz.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bölge Çalışma Müdürlüklerine veya yargı yoluna başvurma hakkınız da saklıdır. Bu durumda İş Kanununda uzmanlaşmış bir avukatla süreci yönetmenizi tavsiye ederiz.
- İş Kanunu’na göre çalışma süreleri ile ilgili sözlük içeriği için tıklayınız.
- “Mobbing Karşısında Çalışanların Hakları Nelerdir?” başlıklı haberimiz için tıklayınız.
- “Mobbing Nedir?” başlıklı video haber için tıklayınız.
