İhbar Tazminatı Ücretten Kesilebilir mi?

İlgili Makaleler

İş Hukukunda Fazla Çalışmanın İspat Yükü

2 hafta önce

İhbar Süresinde Kısmi Uygulama Mümkün Mü?

3 hafta önce

Malulen Emeklilik Koşulları Nelerdir?

4 hafta önce

İhbar Tazminatı yasal olarak iş sözleşmesini sonlandırmak isteyen tarafın uymakla yükümlü olduğu bildirim sürelerine uymadığında karşı tarafa ödediği bir tazminattır. Bildirim süresine uymayan taraf işveren ise, işten çıkışta işçiye ihbar tazminatını öder. İş akdini bildirim süresini kullanmadan feshetmek isteyen taraf işçi olduğunda akıllara İhbar Tazminatı Ücretten Kesilebilir mi? sorusu gelmektedir.

İhbar sürelerini ve tazminatını belirleyen kanun 4857 sayılı İş Kanunu’dur. Bildirim sürelerinin belirlenmesi, uygulanması, tazminatı İş Kanunu’unda açıkça belirtilmiş olmasına karşılık işçiden tahsil edilmesi durumunda nasıl ilerlenmesi gerektiği açıkça ifade edilmemiştir. Bu tahsilatın nasıl yapılacağı hususunu tespit edebilmek için tazminatın niteliğini ve ücretten yapılabilen kesintileri incelemek gerekir.

İhbar Tazminatının Hukuksal Niteliği

İhbar Tazminatı, kullanılmayan yasal sürenin karşılığında karşı tarafa ödenmektedir. 4857 sayılı İş Kanunu’nda tarafların ihbar tazminatı sorumluluğu madde 17’de belirtilmiştir.

“Süreli fesih

MADDE 17  …

Bildirim şartına uymayan taraf, bildirim süresine ilişkin ücret tutarında tazminat ödemek zorundadır.

İşveren bildirim süresine ait ücreti peşin vermek suretiyle iş sözleşmesini feshedebilir. …”

İhbar tazminatı bir ücret mi yoksa bir tazminat mı kısmında ise Yargıtay 9. Hukuk Dairesi E. 2009/35588 K. 2012/1046 T. 23.01.2012 kararında “Yasada ihbar tazminatının miktarı “bildirim süresine ait ücret” olarak belirlenmiştir. Buna göre ihbar tazminatı, yasadan doğan götürü tazminat olarak nitelendirilebilir.” şeklinde ifade edilmiştir.

İş Hukuku üzerinden düşünecek olursak götürü tazminat, iş sözleşmesinin taraflarından birinin yükümlülüğünü yerine getirmemesi nedeniyle diğer tarafı uğratacağı zarara karşılık ödenecek tazminatı ifade etmektedir.

Borçlar Kanunu Açısından Durumun Değerlendirilmesi

Borçlar Kanunu, işçinin ücreti ile ilgili önemli bir hüküm içermektedir.

“6098 Borçlar Kanunu

1. Ücretin korunması MADDE 407- …

İşveren, işçiden olan alacağı ile ücret borcunu işçinin rızası olmadıkça takas edemez. Ancak, işçinin kasten sebebiyet verdiği yargı kararıyla sabit bir zarardan doğan alacaklar, ücretin haczedilebilir kısmı kadar takas edilebilir.

Ücretin işveren lehine kullanılacağına ilişkin anlaşmalar geçersizdir.”

Bu maddeden de anlaşılacağı üzere, götürü tazminat niteliğinde olan ihbar tazminatı, ücret değil bir tazminattır. İşçinin işverene ihbar tazminatı borçlu olduğu durumlarda bu borcunu işverene kendisi öder. İşveren işçinin çalışması karşılığı hak etmiş olduğu ücretinden kendi kendine bunu tahsil edemez. Çünkü Borçlar Kanunu’nun yukarıda belirtilen ilgili hükmüne göre işçinin ücreti, işverene olan tazminat borcu nedeniyle rızası olmadıkça takas edilemez. İşçinin ihbar tazminatı borcunu ödememesi durumunda işveren yargı yoluna başvurabilir.

Ancak, yargı kararı ile icra yoluna gidilebilir.

İş Sözleşmesinde İhbar Tazminatı Tahsili

Bazı işverenler, bildirim süresini kullanmadan işten ayrılmak isteyen işçinin ücretinden bu tutarı kesebilmek için iş sözleşmesinde hükme yer verdikleri görülüyor. Bu durum Borçlar Kanunu’nda geçen “Ücretin işveren lehine kullanılacağına ilişkin anlaşmalar geçersizdir.” İfadesiyle çelişmektedir.

İşverenin sorumluluğu işçiye hak ettiği ücreti eksiksiz olarak ödemek, işçinin sorumluluğu ise işten ayrılırken uymadığı bildirim süresinin ücretini (ihbar tazminatını) işveren ödemektedir. Mahkeme kararı ya da maaş haczi söz konusu olmadığı müddetçe işveren borcunu işçinin ücretinden tahsil edemez.

İhbar tazminatı ve ihbar süresi ile ilgili diğer yazılarımızı inceleyebilirsiniz.

İhbar Süresi Bölünebilir Mi?

Hangi Çıkışlarda İhbar Tazminatı Ödenmez?

SGK İşten Çıkış Kodları ve Kıdem Tazminatı – İhbar Süreleri / Tazminatı – İşsizlik Ödeneği / Maaşı