Belirli Süreli İş sözleşmesinde Kıdem Tazminatı
Belirli Süreli İş sözleşmesinde Kıdem Tazminatı

Belirli Süreli İş Sözleşmesinde Kıdem Tazminatı

Kıdem tazminatına hak kazanmada en önemli unsurlardan biri iş sözleşmesinin ne şekilde feshedildiğidir. Aynı işverene bağlı en az 1 yıl kıdemi olan çalışanlar, iş sözleşmeleri kıdem tazminatı hak eder şekilde sonlandırıldıysa kıdem tazminatı hak edeceklerdir. Belirli Süreli İş sözleşmesinde Kıdem Tazminatı kanunda açıkça yer almayan bir konu olduğu için bu yazımızda bu konuda yargıtay kararları paylaşacağız.

Kıdem tazminatında, fesih beyanının kim tarafından ve hangi sebeple geldiği çok önemlidir. İşçi sözleşmesini kendisi feshetmişse, yani istifa ile ayrılmayı beyan etmişse normal şartlarda kıdem tazminatı hakkı oluşmayacaktır. Fakat personel iş sözleşmesini 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24. maddesinde sıralanmış olan “haklı nedenle derhal fesih” nedenlerinden birini ileri sürerek feshettiyse kıdem tazminatına da hak kazanacaktır. İşverenin iş sözleşmesini feshettiği durumlarda da, feshin nedenine bakarak kıdem tazminatı ödenip ödenmeyeceğine hükmedilebilir.

Feshin Kendiliğinden Sona Ermesi

İlgili Kanunlarda kıdeme hak kazanış feshi gerçekleştiren kişiye bakılarak açıklanmıştır. İş sözleşmesinin kendiliğinden sona erdiği durumlar için kıdem tazminatı hak edişiyle ilgili bir ifadeye yer verilmemiştir. “İş sözleşmesinin kendiliğinden sona ermesi”, belirli süreli iş sözleşmesinin süresinin bitimde iş ilişkisinin sonlanması anlamına gelmektedir. Kanunda bir açıklık olmaması, farklı yorumlara, şirketlerde farklı uygulamalara sebebiyet vermektedir.

Feshin Son Çare Olması İlkeleri

Yürürlükteki Yasaya göre işveren, iş sözleşmesinin feshine son çare olarak başvurmalıdır. Gerçekten geçerli veya haklı bir nedeni olmadıkça işveren iş sözleşmesini sonlandırmamalı, sözleşmeyi sonlandırmak yerine diğer alternatifleri mutlaka ele almalıdır. Örneğin, belirli süreli iş sözleşmesiyle çalışan bir işçi, sözleşmenin süresi bittiğinde varsa aynı işyerinde bir başka pozisyona yerleştirilmelidir. Ya da sözleşme bitmesine rağmen iş hala devam ediyorsa sözleşme yenilenmeli veya belirsiz süreliye dönüştürülmelidir. Bu örneklerden yola çıkarak diyebiliriz ki, iş aktinin kendiliğinden sona erdiği durumlarda bile, fesih taraflardan birinin beyanıymış gibi değerlendirilebilir. İşverenin iş devam ettiği halde sözleşmeyi süre bitiminde tekrar yenilememesi, işçiyi bir başka pozisyonda değerlendirmemesi işverenin iş sözleşmesini feshi anlamına gelebilmektedir. Bu da kıdem tazminatı ödenmesi sonucunu doğurabilmektedir.

Günümüzde belirli süreli olarak yapılan birçok sözleşmenin aslında niteliği gereği belirsiz süreli olması da işçinin tüm haklarının belirsiz süreli sözleşmelerdeki gibi oluşması anlamına gelmektedir.

Belirli süreli iş sözleşmelerinin sona ermesi durumunda kıdem ödenip ödenmeyeceği ile ilgili anlaşmazlıklarda her hakim duruma göre değerlendirme yapmaktadır. Hakim belirli süreli sözleşmenin sona ermesinde kıdem tazminatı ödenmesine de karar verebilir. Sözleşmenin bitiş süresi daha en başından beri belli olduğu için ödenmemesine de karar verebilmektedir. O nedenle kıdem tazminatı ödenir ya da ödenmez diye her durum için kesin yorum getirmek yanıltıcı olabilir.

Yargıtay Kararları

Belirli süreli sözleşmenin süre bitiminde kıdem tazminatına hak kazanma konusu tartışmalı bir konudur. Anlaşmazlıklarla mahkemeye taşınan konuyla ilgili Yargıtay Kararları aşağıdaki gibidir.

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2009/22355 E. 2011/34265 K. sayılı 03.10.2011 tarihli kararı:

Halen yürürlükte olan ve kıdem tazminatını düzenleyen 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesinde “Bu Kanuna tabi işçilerin hizmet akitlerinin…” cümlesi ile iş sözleşmesinin belirli ya da belirsiz süreli olmasının kıdem tazminatına hak kazanma açısından önemli olmadığı belirtilmiştir. Burada önemli olan fesih iradesinin kim tarafından ortaya konulduğu ve kıdem tazminatına hak kazanma koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediğidir. Örneğin belirli süreli iş sözleşmesini 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24. maddesi uyarınca haklı nedenle fesheden işçi bir yıllık kıdem koşulu gerçekleştiği takdirde kıdem tazminatına hak kazanacaktır. Elbette kural olarak belirli süreli iş sözleşmesi kararlaştırılmış ve süre sonunda taraflardan herhangi biri fesih iradesini ortaya koymamış ise iş sözleşmesinin kendiliğinden sona ereceği açıktır. Ancak belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesinden önce taraflardan biri yenilememe iradesini ortaya koymuş ise burada yenilemeyen tarafın iradesine göre kıdem tazminatına hak kazanılıp kazanılamayacağı araştırılmalıdır. İşveren yenilememe iradesini göstermiş ve haklı nedene dayanmıyor ise bir yıllık kıdem koşulu gerçekleştiği takdirde kıdem tazminatı ödenmelidir.” 

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 17.06.2008 tarihli 2008/13489 E. ve 2008/16388 K. sayılı kararı;

Davalı iş yerinde 625 sayılı yasa gereği en az 1 yıl süreli sözleşme ile çalışan davacının iş sözleşmesinin, davalı işveren tarafından yeni eğitim yılında yenilenmeyeceği belirtilmek suretiyle davalı işveren tarafından feshedildiği anlaşılmaktadır. Dairemizin kararlılık kazanan uygulaması gereği belirli süreli iş sözleşmesinin süre sonunda işveren tarafından yenilenmeyeceğinin bildirilerek feshedilmesi ve hizmetin bir yıl bulunması halinde işçi kıdem tazminatına hak kazanacaktır. Somut olayda davacının davalı eğitim kurumunda 1 yıl süreli iş sözleşmesi ile çalıştığı sabittir. Sözleşme işveren tarafından yenilenmeyerek feshedildiğine göre hesaplanan kıdem tazminatının hüküm altına alınması gerekir.”

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 11.10.2011 tarihli 2009/16390 E. ve 2011/36851 K. sayılı ilamı,

İş sözleşmesinin yenilenmeyeceğini bildiren işveren olup Dairemiz uygulamasına göre yenilemeyeceğini bildiren taraf sözleşmeyi feshetmiş olur. Yenilenmeyeceğinin bildirimi derhal fesih niteliğinde olmayıp, iş sözleşmesi devam eden sözleşmenin süresinin bitiminde son bulur. Bu süre içinde tarafların iş sözleşmesine bağlı yükümlülükleri devam eder. Bununla birlikte somut olayda işçiye yapılan bildirim çalışmanın sona erdiği yaz aylarında gerçekleşmiştir. Davalı işçinin sözleşme süresinin sona erdiği 4.9.2004 tarihine kadar iş görme edimini yerine getirmesine gerek yoktur. Bu sebeple davalı işçi sözleşme süresinin sona erdiği tarihi beklemeksizin icra takibini başlatmıştır. Somut olayın özeliği dikkate alındığında davalının icra takibindeki tazminat talepleri iş sözleşmesinin feshi niteliğinde değildir. Sadece işverence yapılan yenilememe bildirimi fesih olarak algılandığı için süresinden önce bir hak talebidir. İş yerinde 10 yıl süreyle çalışan bir işçinin, iş sözleşmesinin işverence yenilenmeyeceğini bildirilmesinin ardından sadece işveren aleyhine icra takibinde bulunması sebebiyle kıdem tazminatından mahrum kalması hakkaniyete uygun düşmez. Bu itibarla davacı işverence yenilenmeyeceğinin bildirilmesi üzerine iş sözleşmesinin kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde feshi 4.9.2004 tarihinde gerçekleşmiştir. Davalı işçiye kesinleşen icra takibiyle kıdem tazminatının ödenmesi ödeme anında bir sebebe dayanmasa da 4.9.2004 tarihinde gerçekleşen feshe göre sebep sonradan tahakkuk etmiştir. Bu durumda kıdem tazminatının geri alınmasına karar verilmesi yerinde değildir.” şeklinde hüküm kurarak işçinin kıdem tazminatına hak kazandığını, bu nedenle somut olayda işçiye ödenen kıdem tazminatının geri alınamayacağını karara bağlamıştır.

Hakkında Datassist Mevzuat Kulübü

Göz atın

Kıdem Tazminatı Tavanı 2021/I. Dönem

Kıdem Tazminatı Tavanı 2021/I. Dönem

İşçilerin en önemli haklarından biri olan, gereken şartların sağlanması durumunda ödenen kıdem tazminatıdır. Kıdem için …

23 yorum

  1. 4 yıldır bir aile saglık merkezinde şirket elemanı olarak calışıyordum 1 ay öncesinde cıkışımı verdiler ve ben nedenini sordugumda iflas ettik cekildik gibi net olmayuan cevaplar aldım ve geriye dönük haklarımı istedim ve bana verilen cevap su sekildeydi alt ve üst işveren her yıl sözleşme yenileme yaptıgından senin kıdem tazminatın olmuyor dediler ve ben bu 4 yıl içerinde hiç yıllık izin kullanmadım ve kullanmadıgım izinlerin üçretlerinde vermediler şu durumda dava acsam nasıl sonuçlanır teşekkürler

    • Serdar bey merhaba; Aile Sağlığı Merkezi Bildiğim kadarıyla Sağlık Bakanlığına bağlı
      8 Şubat 2015 tarih ve 29261 sayılı Resmi Gaztede yayımlanaan AMU İHALE KANUNUNA GÖRE İHALE EDİLEN PERSONEL ÇALIŞTIRILMASINA DAYALI HİZMET ALIMLARI KAPSAMINDA İSTİHDAM EDİLEN İŞÇİLERİN KIDEM TAZMİNATLARININ ÖDENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİĞ’inde alt işveren ve üst işveren birlikte sorumludur. İlgili Yönetmeliğin Aynı kamu kurum veya kuruluşunda çalışanlar

      MADDE 5 – (1) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışan işçilerin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, bu işyerlerinde 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca yapılan ihaleler kapsamında geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur.

      (2) Son alt işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde sona eren işçilerin birinci fıkraya göre tespit edilen sürelere ilişkin kıdem tazminatları, ilgili kamu kurum veya kuruluşu tarafından ödenir.

      Farklı kamu kurum veya kuruluşunda çalışanlar

      MADDE 6 – (1) Aynı alt işveren tarafından ve aynı iş sözleşmesine tabi olarak farklı kamu kurum veya kuruluşlarında çalıştırılan işçilerin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında farklı kamu kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak tespit olunur.

      denilmektedir.

      Kısacası sözleşmeniz yenilense dahi aynı kurumda çalışmaya tekrar devam ederseniz 4 yıllık çalışmanız
      üzerinden hizmetiniz hesaplanır. Eğer izin alacağınız var ise ve sözleşmeniz karşı taraf itibariyle fesih edildi ise kıdem tazminatı ve izin ücretlerinizi alabilirsiniz. Alacaklarınız için dava açma süreniz sözleşme feshinden geriye dönük 5 yıldır. (Özel durumlar da 10 yıl) Geç kalmadan bir avukat vasıtasıyla alacaklarınız için alacak davası açabilirsiniz. Avukatsız da bu işi yapabilirsiniz ancak tanık beyanları ve dava hukuku sürecinde Avukatınızın olması faydalı olacaktır. Dava sürecinizde özlük dosyanız, sgk prim ödemeleriniz, tanık beyanları(yanınızda çalışan kişilerden olması faydalıdır. Yargıtay kararlarına göre) izin formları delil olarak sayılacaktır. Bir avukattan yardım almanız faydalı olacaktır.

  2. Merhabalar ,ben sedat çakı. bir sorum olacaktı Eşimin çalıştığı anaokulu ile belirli süreli sözleşmesi haziran sonu bitiyor işveren Sözleşme bitimi sonrası devam etmesini istedi eşim kabul etmedi sözleşmesi haziran sonu iki taraf içinde fes olacak 2,5 yıldır çalışıyor kıdem tazminatını benim bildiğim almaya hak kazanıyor sizdende teyit etmek istedim yardımcı olabilirmisiniz İyi günler.

    • belirli süreli iş sözleşmelerinde, sürenin bitiminde iş akdi kendiliğinden sona erecektir. hakim duruma göre karar vermektedir. sözleşmeyi yenilemek istemeyen taraf işveren ise ve kıdem tazminatı hak koşulları gerçekleşmiş ise kıdem tazminatını hak eder. fakat sözleşmeyi işçi tarafından yenilenmek istenmez ise istifa anlamına gelmektedir kıdem tazminatı hak edemez. ancak 4857 s. İK. 24. Md. uyarınca haklı nedenle fesheden işçi bir yıllık kıdem koşulu gerçekleştiği takdirde kıdem tazminatına hak kazanacaktır.

  3. Merhabalar, 2buçuk yıldır özel bir okulda birer yıllık sözleşme imzalayarak çalışıyordum. Evliliğimin 1. Yılında olması sebebiyle geçen ay istifa ettim. Ancak belirli süreli iş sözleşmesi olduğu için kıdem tazminatı ödemeyeceklerini açıkladılar. Bu durumda haklılar mı? Belirli süreli iş sözleşmesinde evlilik sebebiyle istifa edildiğinde kıdem tazminatı hakkı yanıyor mu? Teşekkürler

  4. S.a 5 yıldır aynı kurumda taşeron olarak çalışmaktayım her yıl yenilenen ihalenin süresi bu yıl 6 aylık olarak yapıldı ve sözleşmeye yeni şartlar konuldu 16 kişiyiz ve imzalamak istemiyoruz sözleşme bitişinde de 18 koduyla yani işin sona ermesi şeklinde SGK ya çıkışımız verilmiş birdahaki gün tekrar girişimiz yapılmış haklarımızı almamız için ne yapmamız gerekiyor yardımcı olursanız seviniriz

  5. Merhaba. Bir eğitim kurumunda 19 ay görev yaptım. 19 ayın sonunda işten çıkarılma gündeme geldi. İlk iş sözleşmesi 2017-2018 idi, ikinci sözleşme 2018 – 2019. Sorum şu. Sigortam kesintisiz 19 ay boyunca yattı, 2 tane belirli iş sözleşmesi imzalandı, şimdi sözleşmeyi yenilemeyeceklerini söylediler. Belirli süreli sözleşme olduğu için işe giriş çıkış yapıldığı için kıdem tazminat vermiyorlar. Sorum şu ben bu durumda kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı alabiliyor muyum? Şimdiden teşekkür ediyorum, acil cevap gelirse çok sevinirim.

  6. Merhaba. 2015 1 Eylülden beri bir özel okulda Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni olarak çalışıyorum. Her yıl sözleşmemiz yenileniyor. Yani süreli sözleşme yapılıyor. Bu sene 30 Haziranda okulu tamamen kapatıyorlar. Fakar çalıştığım eğitim kurumu 52 kampüsü olan büyük bir şirket. Sadece benim çaliştığım kampüste 55 öğretmen mevcut. Bize kıdem tazminatı vermeden bizi işten çıkarmaya çalişıyorlar. Bizi yaz maaşını verip istifa etmeye zorluyorlar. Bizim sözleşmemiz 30 Ağustosta sona eriyor. Bu durumda kıdem tazminatına hak kazanıyor muyum?

  7. Merhaba yıl sonu itibarı ile sözleşme bitiyor vede ben ayrılmak istiyorum ihbar ve kidem tazminatina hak kazanirmiyim..

    • Yılmaz güney

      Bir fabrikada özel güvenlik görevlisi olarak 4 yıla çalışmaktayım. 5188 sayılı özel güvenlik kanununun 16. Maddesine göre görevimin dışında işlerde çalıştırılmaktayım . Bizler yıllık sözleşme ile yani belirli süreli iş sözleşmesi imzalamaktayız. Bu kanun maddesine göre haklı fesih ile kıdem tazminatı alınabilir mi ?

  8. Merhaba benm 8 aylık sözleşmem vardı şirket bunu 1 ay kadar uzattığını açıkladı ve yeni bir şirkete devreledeceğini biliyorum tazminat ve haklarım devirmi edilir yanarmı. Yardımcı olursanız sevinirim teşekkür ederim.

  9. Merabalar arkadaslar ben bir iste calisiyorum 1.5 saatim yolda geciyor bunun icin neyapmaliyim kanunen is yeri 1.5 saat uzak

  10. MERHABA 2,5 YILDIR ÖZEL BİR ŞİRKETTE BELİRLİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİ İMZALAYARAK ÇALIŞTIM VE İŞ İLK BELİRLENEN BİTİŞ TARİHİNDE BİTMEDİ VE 5 KEZ PROTOKOL İMZALAYARAK NİSAN 2018 OLAN İLK İŞ BİTİŞ TARİHİ PROTOKOLLERLE 20 TEMMUZ 2019 OLDU VE 24 TEMMUZ 2019 TARHİNDE 4 KODU İLE ŞİRKET ÇKIIŞ VERDİ , BU DURUMDAKIDEM TAZMİNAT HAKKIM OLUYOR MU

  11. Merhaba
    Isyerim pazartesi izin kullandığımızda bu izni 2 gün sayiyor.
    Cumartesini de dahil ettiğini söylüyor.bu yasal mı?Sadece cuma izne çıkanlar için 2 gün kesmesi lazim değil mi?
    Ayrıca şuan kurban bayramı sonrası perşembe cumayı alanlara 4 gün izin yazdırıyor.
    Pazar günü şirket resmi olarak kapalı.cumartesi nöbet sistemiyle çalışıyoruz.
    Bu şekilde bir yasal hakkı var mi?
    Tesekkurler

  12. Kolay gelsin. 4 yıldır özel eğitim kurumunda öğretmenlik yapıyorum. Belirli süreli iş sözleşmesi yıllık oldugu için haklı fesih sebebi olmaksızın tekrar sözleşme imzalamadılar. Tazminat vermeyeceklerini söylediler. Sizce dava etsem kazanır mıyım

  13. Annem devlet okulunun taşıma ihalesini alan bir şirkette servis rehberi olarak çalışıyor 7 yıldır. Ancak sözleşmeleri 1 yıl değil 9 ay. Her 9 ay sonunda sözleşme bitiyor yeni eğitim dönemi başlarken tekrar sözleşme imzalanıyor. Bu durumda kıdem tazminatı hakkı doğar mı?

  14. Mrb ben bir kamu kurumunda taşeron şirket bünyesinde çalışıyorum 4 senedir burdayım şirket değişiyor ben devam ediyorum ben işten cıktığım zaman benim tazminatım kamunun soeumluluğundamı kim ödeyecek şimdiden teşekkür ederim

  15. Ben bir özel sirketde calismakdaydim sendikalı olarak 10 yıl 3600 den ayrıldım ayrıldım tarih 28 Ekim fakat 1 Eylül’de sendika sözleşmesi bitmişti 2 ay devam edip birakdim 3600 den şuan sözleşme olmadı halen benim tazminatım 1 eylule kadar olan maaş üzerinden verildi sozleşme farkı verilecek dendi bana hangi farklar verilecek sadece iki aylık farkmi yoksa sözleşme oldukdan sonraki maaş farkından olan maaş farklarından mi verilecek örneğin ben o zaman brüt 4000 alırken 10 yıllık 40 bin verildi şuan zam oldugunda 4500 olunca geriye dönük 10*500 =5000 TL verilirmi bilgisi olan varsa cevap verebilirmi

  16. BEN 6 YILDIR BİR KURUMDA USTA ÖĞRETCİSİ OLARAK ÇALİŞMAKTAYIM İŞ.SÖZLEŞMEM MAYIS AYINDA DOLUYOR.İŞ DEN SAĞLIK NEDENİYLE AYRILICAM.KIDEM TANZİMAT HAKKIM OLURMU.SÖZLEŞMEMİN BİTİM TARİHİNDEN SONRA YENİ SÖZLEŞME YAPMIYACAĞİM

    • sağlık sebebiyle kıdem tazminatına hak kazanabilmeniz için artık çalışamayacak durumda olduğunuz hekim raporlarıyla tespit edilmesi lazım. Yani basit sebeplerle sağlık sebebi diyerek tazminat alamazsınız.

  17. Merhabalar,

    Sim kurumsal bir anaokulda yillik yenilenen sozlesme kapsaminda yaklasik 3 yildir calisiyor ve agustos ayi sonu itibari ile bitecek sozlesmesini isveren yenilemeyacagini soyleyerek, kanuni haklariniz sozlesme bitis verilecek dedi.

    S1. Bir yillik mi yoksa 3 yillik mi tazminat verilmesi gerekir?
    S2. Dava acip geri ise alim veya tazminat hakkimiz var mi?
    S3. BES kapsaminda ozel emeklilik sigortasi ve isveren katki payi ile biriken bir fon var, emklilik sirketi 3. Yil dolmadan bu fondaki biriken mevduati cekemezsiniz diyor. Ancak kurum sozlesmesi bir ay önce sonlanmakta ve 1 aylik bosluk yuzunden fon daki mevduat a hak kazanamiyoruz gozukmektedir. BES fon undaki mevduata hak kazanabilmek icin ne yapmamiz gerekmektedir.

    Emeginiz ve cevaplariniz icin tesekkurler.

  18. Merhaba özel bir şirkette 12 seneyi aşkın zamandır çalışmaktayım. Sigorta başlangıç tarihim 1996 olduğundan kıdem tazminatı hakkım var fakat şirketimizin bizim bulunduğumuz bölüme sendika geldi bende sendikaya üyeyim. Artık işin sonuna gelindi ve bizler belirli süreli iş sözleşmesine tâbi olacağız. Geçen gün okuduğum bir haberde bu statüde çalışan biri istifa ederse haklı fesih nedeni olmadan kıdem tazminatı alamazdı.Bu konuda beni aydınlatırsanız çok sevinirim.

  19. Merhaba 2016 da özel bir şirkette işe başladım. Bugün çalıştığım mağazada iş arkadaşlarımla birlikte bana böyle bir mesaj geldi SGK dan nedenini anlamadım.
    SN. ……..,4-A KAPSAMINDAKi SiGORTALILIGINIZ 05 Belirli sureli is sozlesmesinin sona ermesi NEDENIYLE, 23.04.2023 TARIHLi iSTEN AYRILIS BiLDiRiMiNiZ iSVEREN TARAFINDAN YAPILMISTIR. SAGLIKLI VE GÜVENLi GÜNLER DiLERiZ. B001

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir